بیماری پارکینسون یکی از بیماری‌های رایج در سراسر دنیاست که سالانه افراد زیادی به آن مبتلا می‌شوند. مواد غذایی مفید برای پارکینسون در کنترل علائم آن می‌توانند نقش داشته باشند. علائم بیماری از فردی به فرد دیگر متفاوت است و بر اساس شرایط بیماران، از شیوه‌های مختلف درمانی برای کنترل علائم استفاده می‌شود.

در کنار دارودرمانی، رژیم غذایی نیز می‌تواند در کنترل این بیماری موثر باشد. خصوصاً که داروها کاملاً علائم را از بین نمی‌برند و تنها می‌توانند آن را مدیریت کنند. گاهی اوقات عوارض جانبی شدیدی دارند و به همین دلیل شاید برخی از افراد به درمان‌های جایگزینی مانند مصرف یک سری مواد غذایی علاقه داشته باشند.

یکی از مهمترین راه‌های کنترل علائم پارکینسون، رعایت یک برنامه غذایی مناسب است. برای گرفتن‌ نوبت حضوری یا حتی آنلاین از متخصصان مشهور مغز و اعصاب و متخصص تغذیه در سرتاسر ایران می‌توانید از طریق پنل دکترتو اقدام کنید. در این مقاله به بررسی مواد غذایی مفید برای پارکینسون می‌پردازیم.

مواد غذایی مفید برای پارکینسون چیست؟

رژیم غذایی پارکینسون حاوی یک سری بایدها و نبایدهای تغذیه‌ای است که به بیماران پارکینسون کمک می‌کند تا حال بهتری داشته باشند و کمتر با عوارض بیماری و مصرف داروها درگیر شوند. این رژیم غذایی حاوی مواد سالمی برای مغز است که می‌تواند موجب کاهش سرعت ازدست‌دادن قدرت شناختی، کاهش خطر پارکینسونیسم و کندتر کردن پیشرفت علائم بیماری پارکینسون در بیماران شود.

مواد غذایی مفید برای بیماری پارکینسون حاوی مواد مفیدی برای مغز است که به بهبود عملکرد مغز کمک می‌کنند و می‌توانند سرعت زوال عقل را کاهش دهند. این مواد غذایی که شامل انواع آنتی‌اکسیدان‌ها و غذاهای ضدالتهابی می‌شوند، مواد غذایی محافظت‌کننده عصبی هستند که با کاهش عملکرد مغز در پیری مبارزه می‌کنند.

محققان سعی دارند در معرفی رژیم غذایی مفید برای بیماران پارکینسون به دنبال راه‌هایی باشند تا به‌صورت طبیعی و از طریق مصرف مواد غذایی میزان تولید دوپامین در بدن افزایش یابد.

متن انگلیسی:
Foods high in antioxidants may also help cut down on oxidative stress in your brain, which may be responsible for some of the mental decline seen in Parkinson’s
ترجمه متن:
غذاهای سرشار از آنتی‌اکسیدان با کاهش استرس اکسیداتیو در مغز می‌تواند موجب کنترل علائم زوال عقل شود.

۱. باقلا و پارکینسون

یکی از مواد غذایی مفید برای پارکینسون از نظر اکثر افراد، باقلا است. این ماده غذایی حاوی ترکیبی به نام لوودوپاست که این ترکیب همان ماده‌ای است که در برخی از داروهای پارکینسون استفاده می‌شود. بااین‌حال هیچ شواهد قطعی نشان نمی‌دهد که مصرف باقلا می‌تواند چقدر به کاهش علائم کمک کند. علاوه بر این ازآنجایی‌که نمی‌دانید هنگام مصرف باقلا چقدر لوودوپا دریافت می‌کنیم، به‌هیچ‌عنوان نباید آن را به‌عنوان جایگزین دارویی مصرف کرد.

۲. غذاهای حاوی امگا ۳

اسیدهای چرب امگا ۳، که انواع چربی‌های سالم هستند، ممکن است به بهبود عملکرد مغز در افراد مبتلا به پارکینسون کمک کنند. این چربی‌ها در غذاهایی مانند منابع زیر یافت می‌شوند:

• ماهی سالمون
• نوعی ماهی پهن بزرگ
• دانه‌های سویا
• دانه کتان
• لوبیا

برخی تحقیقات همچنین نشان می‌دهند که رژیم غذایی مدیترانه‌ای که دارای آنتی‌اکسیدان‌ها و امگا ۳ بالایی است، از زوال عقل در بیماری پارکینسون محافظت می‌کند و ترکیبات این نوع رژیم می‌تواند مواد غذایی مفید برای پارکینسون را تامین کند.

متن انگلیسی:
These foods contain omega-۳ fatty acids, which might improve cognitive function
ترجمه متن:
غذاهای حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ می‌توانند عملکرد شناختی را بهبود ببخشند.

دارچین یکی دیگر از مواد غذایی مفید برای پارکینسون است که بر اساس برخی مطالعات تاثیر آن در معکوس کردن تاثیر بیماری پارکینسون تایید شده است. به نظر می‌رسد دارچین می‌تواند با بهبود تولید دوپامین با تاثیر بیماری پارکینسون مبارزه کرده و از طرفی نیز با کاهش تشکیل مولکول‌های اکسیژن فعال اثرات پیری در مغز را کندتر کند.

۴. سیاهدانه و پارکینسون

سیاه‌دانه از دیگر مواد غذایی مفید برای پارکینسون است که در بررسی‌های انجام شده اثر ضدالتهابی آن تایید شده است. این ترکیب می‌تواند با کاهش التهاب عصبی در پیشگیری از توسعه بیماری‌هایی مانند آلزایمر و پارکینسون نقش داشته باشد. البته تاکنون تحقیقات فقط روی حیوانات انجام شده است، بنابراین مطالعات بیشتری برای تایید این مزیت بالقوه در انسان موردنیاز است.

۵. مغزیجات در رژیم غذایی بیماران پارکینسون

آجیل و مغزیجات از دیگر مواد غذایی مفید برای پارکینسون هستند. توصیه می‌شود که حداقل ۵ وعده در هفته از انواع مغزها استفاده کنید. بادام‌هندی، گردو، بادام‌هندی و دیگر آجیل‌ها حاوی مقادیر خوبی از ویتامین E است که خاصیت محافظت از مغز دارد.

۶. غذاهای ضدالتهابی برای پارکینسون

یکی از توصیه‌های مهم در خصوص داشتن یک رژیم غذایی برای بیماران پارکینسون، مصرف غذاهای ضدالتهابی است، چرا که این منابع می‌توانند میزان التهاب عصبی و التهاب مغز را کاهش دهند. منابع مختلفی می‌توانند به‌عنوان مواد غذایی ضدالتهابی در نظر گرفته شوند. از روغن نارگیل و روغن‌زیتون گرفته تا رزماری، ماهی‌های روغنی، سبزیجات با برگ سبز تیره مانند کلم‌پیچ و اسفناج و محصولات سویا همگی جزء ترکیبات ضدالتهابی هستند.

التهاب مزمن یکی از اصلی‌ترین عوامل خطر در بیماری پارکینسون است. این التهاب در سیستم عصبی در اوایل بیماری رخ می‌دهد و می‌تواند انحطاط سلول‌های تولیدکننده دوپامین را تسریع کند. در نتیجه قطعاً می‌توان انواع غذاهای ضدالتهابی را به‌عنوان مواد غذایی مفید برای پارکینسون در نظر گرفت.

۷. میوه مفید در رژیم غذایی بیماران پارکینسون

در بین مواد غذایی مفید برای پارکینسون، میوه‌ها نیز نقش مهمی دارند چرا که می‌توانند تامین کننده ویتامین‌های موردنیاز برای بیماران باشند. یکی از این میوه‌ها که تاثیر آن در تحقیقات مختلف تایید شده زغال‌اخته است که به تقویت حافظه و جلوگیری از تخریب عصبی کمک می‌کند. انواع توت‌ها نیز می‌توانند برای بیماران پارکینسون مفید باشد.

۸. زعفران و پارکینسون

مطالعه‌ای در مجله علوم رفتاری و مغز نشان داد که عصاره زعفران باعث افزایش سطح دوپامین در مغز بدون تغییر سطح سایر هورمون‌های مغز مانند سروتونین می‌شود. در نتیجه به نظر می‌رسد زعفران نیز به‌عنوان یکی از مواد غذایی مفید برای پارکینسون بتواند در رژیم غذایی این بیماران جای داشته باشد.

۹. زنجبیل و پارکینسون

زنجبیل از جمله مواد غذایی مفیدی است که تاثیر ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی آن تایید شده است و به همین دلیل برای درمان بیماری‌های مختلف از آن استفاده می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد که احتمالاً بتوان زنجبیل را نیز به‌عنوان یکی از مواد غذایی مفید برای پارکینسون در نظر گرفت، چرا که می‌تواند به‌صورت طبیعی سطح دوپامین را افزایش دهد، سرشار از آنتی‌اکسیدان است و از طرفی نیز سیستم ایمنی را تقویت می‌کند.

۱۰. ماست و پارکینسون

ماست از دیگر ترکیبات موثری است که می‌توان آن را در رژیم غذایی بیماران پارکینسون جای داد. در درجه اول ماست‌های پروبیوتیک می‌توانند با تنظیم باکتری‌های گوارشی، در رفع یبوست بیماران پارکینسون تاثیر داشته باشد. مورد بعدی این که در ماست ترکیبی به نام دی لاکتیت وجود دارد که تاثیر آن در افزایش طول عمر سلول‌های عصبی تایید شده است. در نتیجه برخی از محققان بر این باورند که ماست به‌عنوان مواد غذایی مفید برای پارکینسون می‌تواند موجب کنترل علائم بیماری شود.

۱۱. خرما و پارکینسون

خرما و معجزات آن در بهبود سلامت کلی ما همیشه موردبحث و بررسی بوده است. یکی از زمینه‌هایی که در خصوص تاثیر خرما موردمطالعه قرار گرفته، تاثیر آن در کنترل بیماری‌های عصبی مانند پارکینسون است. به نظر می‌رسد که خرما می‌تواند با خطر کمتر اختلالات عصبی و عملکرد شناختی بهتر در افراد سالمند همراه باشد.

این ترکیب از مدارهای عصبی مغزی محافظت می‌کند. بااین‌حال از آنجایی که قند خرما بالاست و اکثر افراد سالمند مبتلا به پارکینسون با مشکل دیابت هم درگیرند، باید در خصوص مصرف خرما کاملاً احتیاط کرد و با یک پزشک در این زمینه مشورت داشت.

۱۲. روغن ماهی برای پارکینسون

روغن ماهی می‌تواند برای محافظت از مغز و بهبود عملکرد مغز بیماران پارکینسون مفید باشد؛ بنابراین توصیه می‌شود که بیماران حداقل ۱ وعده در هفته ماهی بخورند. ماهی سالمون و ساردین منابع غنی از اسیدهای چرب امگا ۳ با زنجیره بلند هستند. البته نباید ماهی را به‌صورت سرخ شده مصرف کرد. روغن ماهی می‌تواند میزان التهاب عصبی را در بیماران کم کند و با کم کردن سرعت تخریب سلول‌های عصبی، روند بیماری پارکینسون را کندتر کند.

۱۳. آنتی اکسیدان ها برای پارکینسون

یکی از مشکلات در بیماری پارکینسون عدم تعادل آنتی‌اکسیدان‌ها و وجود ترکیبات ناپایداری به نام رادیکال‌های آزاد است. به همین دلیل مصرف آنتی‌اکسیدان‌ها و مواد غذایی حاوی آنتی‌اکسیدان مانند سبزیجات سبز، انواع توت‌ها مانند شاه‌توت و گوجه‌فرنگی و فلفل‌ها می‌تواند به‌عنوان رژیم غذایی مفید بیماران پارکینسون در نظر گرفته شود.

۱۵. مصرف ویتامین لازم بدن از طریق مکمل‌ها در بیماران پارکینسون

بیماران مبتلا به پارکینسون باید منابع کافی ویتامین‌ها را نیز دریافت کنند. ویتامین‌هایی مانند ویتامین B۱، ویتامین D و ویتامین E جزء مواد غذایی مفید برای پارکینسون هستند. لوبیا، عدس، سالمون، ماهی تن، محصولات لبنی غنی شده، نان سبوس دار و غلات صبحانه کامل می‌توانند تامین کننده منابع پروتئین موردنیاز بیماران پارکینسون باشند.

۱۶. مصرف مواد غذایی غنی از مواد مغذی

مشخصاً سوءتغذیه یک عامل خطر برای زوال عقلی است. علاوه بر این افراد مبتلا به بیماری پارکینسون بیشتر از سوءتغذیه رنج می‌برند. در نتیجه مصرف مواد غذایی مفید برای پارکینسون از جمله انواع مواد مغذی همچون منابع غنی روی، مصرف گوشت، تخم‌مرغ و عدس می‌تواند برای بیماران پارکینسون یک مزیت باشد. البته در خصوص افراد مسن باید در مصرف این منابع غذایی مانند گوشت کاملاً محتاط بود.

۱۷. غلات کامل و پارکینسون

غلات کامل به‌ویژه جو کامل، چاودار و جو، برای حمایت از سلامت روده بزرگ، بهبود منظم حرکات روده، تعادل گلوکز و کلسترول خون و تقویت سیستم ایمنی بدن مفیدند که تمام این موارد برای بیماران پارکینسون ضروری هستند. یکی از مهم‌ترین مشکلات بیماران درگیر با پارکینسون مشکلات روده و یبوست است. مصرف غلات کامل و سبوس می‌تواند به میزان زیادی این دست از مشکلات بیماران را کم کرده تا به‌این‌ترتیب کیفیت زندگی آنها بهبود یابد.

۱۸. حبوبات و پارکینسون

حبوبات مانند لوبیا خشک، نخودفرنگی، عدس و نخود سرشار از پروتئین، فیبر و ویتامین‌های گروه B هستند که برای سلول‌های مغز مهم‌اند و می‌توانند به‌عنوان مواد غذایی مفید برای پارکینسون در نظر گرفته شود.

۱۹. مصرف پروبیوتیک ها و پارکینسون

پروبیوتیک‌ها به‌عنوان نسل جدید غذاهای مفید برای روده، شامل منابع غذایی مختلفی هستند که در آنها می‌توان ترکیبی از باکتری‌ها، مخمرها و سایر موجودات زنده سازگار با فلور گوارش انسان را یافت. این غذاها به‌ویژه برای افرادی که با پارکینسون زندگی می‌کنند مهم هستند، زیرا تحقیقات روبه‌رشدی وجود دارد که نشان می‌دهد ارتباط قوی بین باکتری‌های روده – که میکروبیوم نیز شناخته می‌شود – و سلامت مغز وجود دارد.

یک نظریه حتی استدلال می‌کند که سلامت ضعیف روده ممکن است باعث بیماری پارکینسون شود؛ بنابراین می‌توان از آنها به‌عنوان مواد غذایی مفید برای پارکینسون استفاده کرد.

اما یک نکته مهم در خصوص مصرف پروبیوتیک‌ها وجود دارد. ازآنجایی‌که بسیاری از غذاهای پروبیوتیک، غذاهای تخمیری هستند، بیمارانی که از داروهای مهارکننده MAO-B استفاده می‌کنند باید از مصرف این غذاها اجتناب کنند. زیرا تیرامین موجود در غذاهای تخمیر شده ممکن است با این دارو تداخل داشته باشد و باعث ایجاد بحران فشارخون شود.

داشتن یک برنامه غذایی مناسب می‌تواند به شدت در کنترل بیماری پارکینسون موثر باشد.

۲۰. آب در رژیم غذایی بیماران پارکینسون

یکی از مشکلات بیماران پارکینسون کم‌آبی و خشکی بدن است. دلیل آن مصرف داروهایی است که برای کنترل و مدیریت این بیماری مصرف می‌شود. کم‌آبی نه‌تنها می‌تواند بیماران را خسته کند، بلکه مشکلات گیجی، مشکلات تعادل، ضعف و مشکلات کلیوی را نیز در آنها تشدید می‌کند. به همین دلیل آب یکی از اصلی‌ترین و بهترین مواد غذایی مفید برای پارکینسون است که روی مصرف منظم و به‌اندازه آن تاکید زیادی می‌شود.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک

درحالی‌که رژیم غذایی پارکینسون را درمان نمی‌کند، برخی تغییرات رژیم غذایی (مانند مصرف بیشتر آنتی‌اکسیدان‌ها، فیبر و منیزیم) ممکن است به بهبود علائم کمک کند. در واقع لیست مواد غذایی مفید برای پارکینسون اغلب شامل غذاهای سالم و مفیدی است که برای اکثر افراد خصوصاً افراد مسن مفید است و ضرری ندارد. در نتیجه می‌توان با مشورت یک پزشک و باتوجه‌به شرایطی که بیمار پارکینسون دارد از یک سری مواد غذایی مفید در کنترل این بیماری کمک گرفت تا به‌این‌ترتیب در کنار داروها، روند رشد بیماری نیز کندتر شود.

اگر در مورد رژیم غذایی بیماران پارکینسون سوالی دارید، حتما با متخصص مغز و اعصاب یا دکتر تغذیه مشورت کنید.