بیوتین چیست؟
بیوتین، که به نام ویتامین B7 نیز شناخته میشود، یک ویتامین محلول در آب از گروه ویتامینهای B است. این ویتامین نقش مهمی در متابولیسم بدن دارد، به ویژه در متابولیسم کربوهیدراتها، چربیها و پروتئینها. بیوتین برای سلامت پوست، مو، ناخن و سیستم عصبی ضروری است.
نقش و عملکرد بیوتین در بدن
- تقویت متابولیسم: بیوتین به بدن کمک میکند تا مواد غذایی را به انرژی تبدیل کند. این ویتامین به عنوان یک کوآنزیم در فرآیندهای شیمیایی که چربیها، پروتئینها و کربوهیدراتها را تجزیه میکنند، عمل میکند.
- سلامت مو، پوست و ناخنها: بیوتین معمولاً به عنوان ویتامین “زیبایی” شناخته میشود، زیرا به حفظ سلامت موها، تقویت ناخنها و بهبود وضعیت پوست کمک میکند. کمبود بیوتین میتواند منجر به ریزش مو، خشکی پوست و شکنندگی ناخنها شود.
- سلامت سیستم عصبی: بیوتین نقش مهمی در حفظ سلامت سلولهای عصبی دارد و به عملکرد صحیح سیستم عصبی کمک میکند.
- تولید گلوکز و تنظیم قند خون: بیوتین به بدن کمک میکند تا گلوکز تولید کند و ممکن است به تنظیم سطح قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 کمک کند.
- حفظ سلامت بارداری: بیوتین برای زنان باردار نیز مهم است، زیرا کمبود آن میتواند خطر بروز مشکلات عصبی و جنینی را افزایش دهد.
علائم کمبود بیوتین
کمبود بیوتین بهندرت رخ میدهد، زیرا این ویتامین بهطور گسترده در بسیاری از غذاها یافت میشود. با این حال، برخی افراد ممکن است به دلیل مشکلات خاص یا مصرف طولانیمدت آنتیبیوتیکها دچار کمبود بیوتین شوند. علائم کمبود بیوتین شامل موارد زیر است:
- ریزش مو یا نازک شدن مو
- خشکی پوست و بثورات پوستی
- شکنندگی و ضعف ناخنها
- خستگی و ضعف عمومی
- مشکلات عصبی مانند افسردگی، توهم یا بیخوابی
- تحریکپذیری
بهترین منابع بیوتین
بیوتین در بسیاری از مواد غذایی یافت میشود. مصرف این مواد غذایی میتواند به تأمین نیاز روزانه بدن به این ویتامین کمک کند. برخی از بهترین منابع غذایی بیوتین عبارتاند از:
- تخممرغ (زرده تخممرغ):
- تخممرغ یکی از منابع غنی بیوتین است. زرده تخممرغ بهویژه سرشار از بیوتین است، اما باید توجه داشت که سفیده خام تخممرغ میتواند جذب بیوتین را کاهش دهد.
- آجیلها و مغزها:
- بادام، گردو، فندق و پسته حاوی مقادیر خوبی از بیوتین هستند. مصرف روزانه این مغزها به حفظ سطح بیوتین بدن کمک میکند.
- حبوبات:
- لوبیا و نخود از جمله منابع گیاهی خوب بیوتین هستند. علاوه بر بیوتین، این مواد غذایی حاوی فیبر و پروتئین نیز هستند.
- ماهی سالمون:
- سالمون نه تنها سرشار از امگا 3 است، بلکه حاوی مقدار خوبی از بیوتین نیز میباشد. این ماهی به سلامت عمومی بدن، بهویژه مو و پوست کمک میکند.
- گوشت قرمز و جگر:
- جگر گاو یا مرغ یکی از بهترین منابع بیوتین است. همچنین گوشت قرمز نیز حاوی مقادیر مناسبی از بیوتین میباشد.
- موز:
- موز یکی از میوههایی است که مقدار قابل توجهی بیوتین دارد. علاوه بر این، موز حاوی پتاسیم است که برای سلامت قلب مفید است.
- آووکادو:
- آووکادو یک منبع عالی از چربیهای سالم و بیوتین است. این میوه بهطور کلی به سلامت پوست و مو کمک میکند.
- غلات کامل:
- غلات کامل مانند جو دوسر، نان کامل و برنج قهوهای حاوی بیوتین هستند و به تقویت متابولیسم بدن کمک میکنند.
- لبنیات:
- محصولات لبنی مانند شیر و پنیر نیز حاوی مقدار قابلتوجهی بیوتین هستند و برای سلامت عمومی بدن مفید میباشند.
- اسفناج:
- اسفناج و دیگر سبزیجات برگدار سبز نیز منابع خوبی از بیوتین و دیگر ویتامینها و مواد معدنی هستند.
مقدار نیاز روزانه به بیوتین
نیاز روزانه بدن به بیوتین بر اساس سن و شرایط سلامتی افراد متفاوت است. بهطور کلی، مقدار توصیهشده روزانه بیوتین برای افراد مختلف به شرح زیر است:
- نوزادان تا 6 ماهگی: 5 میکروگرم در روز
- کودکان 7 تا 12 ماهگی: 6 میکروگرم در روز
- کودکان 1 تا 3 ساله: 8 میکروگرم در روز
- کودکان 4 تا 8 ساله: 12 میکروگرم در روز
- نوجوانان 9 تا 13 ساله: 20 میکروگرم در روز
- نوجوانان 14 تا 18 ساله: 25 میکروگرم در روز
- بزرگسالان 19 سال به بالا: 30 میکروگرم در روز
- زنان باردار: 30 میکروگرم در روز
- زنان شیرده: 35 میکروگرم در روز
آیا مصرف مکمل بیوتین ضروری است؟
بسیاری از افراد میتوانند بیوتین مورد نیاز بدن خود را از طریق رژیم غذایی متنوع تأمین کنند و نیازی به مکملهای بیوتین ندارند. با این حال، در برخی موارد مانند:
- کمبود بیوتین: در صورت کمبود بیوتین، ممکن است پزشک مکملهای بیوتین تجویز کند.
- ریزش مو یا ضعف ناخنها: برخی افراد برای تقویت موها و ناخنهایشان از مکملهای بیوتین استفاده میکنند، اگرچه تحقیقات هنوز نتایج قطعی درباره اثربخشی آن نشان ندادهاند.
قبل از مصرف مکمل بیوتین، مشورت با پزشک توصیه میشود.
فواید بیوتین بیشمار است. بیوتین یکی از ویتامین های گروه B است که در موادغذایی یافت می شود. این ویتامین به بدن کمک می کند تا موادغذایی را به انرژی تبدیل کند و نقش های مهم دیگری نیز در سلامت بدن به عهده دارد. بیوتین، سلامت مو و ناخن را تقویت کرده و زمینه یک بارداری سالم را فراهم می کند. هم چنین به مدیریت و کنترل سطح قندخون کمک می کند. در این مقاله به توصیف 7 نقش بیوتین در بدن می پردازیم و منابع غذایی حاوی این ویتامین و ملاحظات ایمنی آن را نیز بررسی می کنیم.
فواید بیوتین برای سلامتی چیست؟
بیوتین جزو ویتامین های گروه B است که ویتامین B-7 یا ویتامین H نیز نامیده می شود و حرف H از لغات آلمانی “Haar und Haut” گرفته شده که به معنی مو و پوست می باشد. بیوتین یک ویتامین محلول در آب است. بدن، ویتامین های محلول در آب را ذخیره نمی کند بنابراین لازم است که این ویتامین از طریق رژیم غذایی جذب شود. بیوتین برای کارکرد آنزیم های متعددی که کربوکسیلاز نامیده می شوند، ضروری می باشد. این آنزیم ها بخشی از فرآیندهای مهم متابولیکی مثل تولید گلوکز و اسیدهای چرب هستند. میزان مورد نیاز بیوتین 30 میکروگرم برای بزرگسالان از جمله زنان باردار و 35 میکروگرم هنگام شیردهی است.
کمبود بیوتین نسبتا نادر است، با این حال برخی افراد مانند زنان باردار و افرادی که میزان زیادی مشروبات الکلی مصرف می کنند، ممکن است دچار کمبود خفیف این ویتامین شوند. هم چنین خوردن تخم مرغ خام به صورت منظم می تواند منجر به کمبود بیوتین شود زیرا سفیده تخم مرغ خام حاوی پروتئینی بنام آویدین است که با بیوتین پیوند می شود و از جذب آن در بدن جلوگیری می کند. پختن تخم مرغ، آویدین را غیرفعال می کند.
فواید بیوتین
بیوتین نقش های متعدد مهمی در بدن دارد که از فواید بیوتین می توان به موارد زیر اشاره کرد:
شکستن و تجزیه درشت مغذی ها:
بیوتین، به بسیاری از آنزیم های دخیل در شکستن و تجزیه کربوهیدرات ها، چربی ها و پروتئین ها در بدن کمک می کند، در نتیجه در تبدیل موادغذایی به انرژی موثر است.
گلوکونئوژنز: گلوکونئوژنز فرایند ساخت و تولید گلوگز از منابعی غیر از کربوهیدرات ها مانند اسیدهای آمینه می باشد و آنزیم های حاوی بیوتین به شروع این فرایند کمک می کنند.
ساخت و تولید اسید چرب: بیوتین به آنزیم هایی که در واکنش های تولید اسیدهای چرب مهم هستند، کمک می کند.
تجزیه اسید آمینه: آنزیم های حاوی بیوتین در متابولیسم چندین اسید آمینه مهم از جمله لوسین نقش دارند.
سلامت ناخن
از فواید بیوتین حفظ سلامت ناخن ها است. ناخن های سست براحتی می شکنند و ترک می خورند. کمبود بیوتین می تواند منجر به شکنندگی ناخن ها شود. برای افرادی که از کمبود بیوتین رنج می برند، مصرف مکمل حاوی بیوتین می تواند مقاومت ناخن هایشان را بهبود بخشد. تغییر رژیم غذایی و سایر عوامل در سبک زندگی می تواند به اندازه برخی محصولات تجاری به بهبود سلامت ناخن ها کمک کند.
سلامت مو
از مهم ترین فواید بیوتین برای مو است. رژیم غذایی می تواند نقش مهمی در سلامت پوست و مو داشته باشد. برخی غذاهای موثر برای داشتن موی سالم، شامل: تخم مرغ، آجیل و ماهی چرب می باشند. بسیاری از محصولات تقویت کننده مو، حاوی بیوتین هستند. کمبود بیوتین می تواند منجر به ریزش مو شود که این نشان دهنده نقش این ویتامین در حفظ سلامت مو می باشد. با این وجود تعداد خیلی کمی از تحقیقات، مصرف بیوتین را در افرادی که دچار کمبود بیوتین نبودند، در سلامت مو موثر دانسته اند.
دوران بارداری و شیردهی
بیوتین برای زنان باردار یا شیرده بسیار مهم است. درحالیکه حالت علامت دار کمبود بیوتین، بندرت رخ می دهد، کم بودن سطوح بیوتین در طول بارداری شایع است. در واقع حدود 50 درصد از زنان باردار در ایالات متحده امریکا ممکن است دچار کمبود بیوتین حداقل به صورت خفیف باشند. کمبود خفیف بیوتین می تواند بر سلامت فرد تاثیر بگذارد اما به اندازه ای نباشد که موجب بروز علایم قابل توجهی شود. از آنجاییکه در دوران بارداری، بدن، بیوتین را سریع تر تجزیه می کند، پزشک ها بر این باورند که کمبود بیوتین در دوران بارداری شایع است. درنتیجه یک زن باردار در مقایسه با یک زن غیرباردار ممکن است به بیوتین بیشتری از طریق رژیم غذایی یا مکمل ها نیاز داشته باشد.
کاهش قندخون در افراد دیابتی
دیابت نوع 2 یک بیماری متابولیک است که با بالارفتن سطح قندخون و نقص عملکرد انسولین شناخته می شود. کمبود بیوتین می تواند در فرایند تنظیم قندخون یا گلوکز تداخل ایجاد کند. برخی شواهد نشان می دهند که سطح بیوتین ممکن است در افراد دیابتی کمتر باشد. مطالعات روی حیوانات نشان داده است که مکمل های حاوی بیوتین و پیکولینات کروم می تواند از مقاومت انسولین پیشگیری کند. هم چنین محققان نحوه تأثیر مکمل بیوتین را بر سطح قندخون افراد مبتلا به دیابت نوع 2 ، مورد مطالعه قرار داده اند. نتایج این مطالعات، متفاوت بوده است اما برخی از آنها نشان داده اند که مصرف بیوتین و پیکولینات کروم می تواند به درمان دیابت نوع 2 کمک کند.
سلامت پوست
دانشمندان به طور کامل فواید بیوتین را در سلامت پوست درک نکرده اند. با این حال افرادی که از کمبود بیوتین رنج می برند، ممکن است مشکلات پوستی مثل قرمزی و راش پوستی را تجربه کنند. برخی افراد معتقدند که بیوتین می تواند به بهبود پسوریازیس کمک کند. تاثیر این ویتامین بر پوست می تواند در نتیجه تاثیر آن بر متابولیسم چربی باشد. این فرایند برای حفظ سلامت پوست مهم است و ممکن است در افرادی که سطوح پایین بیوتین دارند، این فرآیند آسیب ببیند. لازم به ذکر است که هیچ شواهدی دال بر اینکه بیوتین می تواند سلامت پوست را در افرادی که دچار کمبود این ویتامین نیستند، بهبود بخشد، وجود ندارد.
کمک به درمان ام.اس
مولتیپل اسکلروز یا ام.اس یک بیماری خودایمنی است که در آن پوشش محفاظ رشته های عصبی در مغز، نخاع و چشم آسیب می بیند. این پوشش محافظ، میلین نام دارد و بیوتین نقش مهمی در تولید آن برعهده دارد. مطالعات نشان داده اند که بیماران ام.اس به دوز تا 300 میلی گرمی بیوتین در روز پاسخ مثبت نشان می دهند. این مکمل می تواند روند پیشرفت بیماری را معکوس کند و ناتوانی مزمن ناشی از بیماری را کاهش دهد.
منابع بیوتین
بیوتین در انواع موادغذایی وجود دارد. به همین دلیل کمبود این ویتامین بندرت رخ می دهد. غذاهایی که غنی از بیوتین هستند، شامل گوشت اندام های حیوانات مثل جگر و کلیه، مخمر، زرده تخم مرغ، پنیر، دولپه ای هایی مثل سویا و بادام زمینی، سبزیجات برگدار، گل کلم، قارچ ها، مغزها و کره گرفته شده از مغز ها
به علاوه باکتری های روده، مقداری بیوتین تولید می کنند. برخی افراد، مکمل های حاوی بیوتین یا مکمل های حاوی بیوتین در ترکیب با دیگر ویتامین ها را مصرف می کنند.
تنظیم: زهرا محبی(کارشناس ارشد تغذیه)