لکههای سفید روی ناخنها که به آنها لوکونیشیا (Leukonychia) گفته میشود، معمولاً نشانهای از آسیب یا کمبود خاصی در بدن است. این لکهها میتوانند به دلایل مختلفی بروز کنند که بیشتر آنها بیضرر هستند، اما در برخی موارد ممکن است نشانگر مشکلاتی در سلامتی باشند. در ادامه، علتهای مختلف این لکهها و راهکارهایی برای داشتن ناخنهای سالم ارائه شده است.
علتهای لکههای سفید روی ناخن
- آسیبهای فیزیکی به ناخن:
- آسیبهای خفیف به بستر ناخن (نظیر ضربه یا فشار) یکی از شایعترین دلایل لکههای سفید است. این آسیبها ممکن است بهطور ناگهانی اتفاق بیفتند و تا رشد کامل ناخن ظاهر شوند.
- کمبود مواد مغذی:
- کمبود روی (زینک) یا کمبود کلسیم ممکن است باعث بروز لکههای سفید روی ناخنها شود. کمبود این مواد معدنی میتواند به ضعف و شکنندگی ناخنها نیز منجر شود.
- آلرژی به محصولات ناخن:
- برخی افراد ممکن است به محصولات مراقبت از ناخن مانند لاک ناخن، پاککنندههای لاک یا چسب ناخن آلرژی داشته باشند. این حساسیت میتواند باعث بروز لکههای سفید روی ناخنها شود.
- عفونتهای قارچی:
- برخی عفونتهای قارچی میتوانند باعث تغییر رنگ و ایجاد لکههای سفید روی ناخنها شوند. این لکهها معمولاً با ضخیم شدن و تغییر فرم ناخن همراه هستند.
- کمبود پروتئین:
- ناخنها از پروتئینی به نام کراتین تشکیل شدهاند. کمبود پروتئین در رژیم غذایی ممکن است به ضعف ناخنها و بروز لکههای سفید منجر شود.
- بیماریهای پوستی:
- بیماریهایی مانند پسوریازیس که میتواند بر روی ناخنها تاثیر بگذارد، ممکن است باعث ایجاد لکههای سفید شود.
- اختلالات سیستم ایمنی یا کبدی:
- در برخی موارد نادر، مشکلات سیستم ایمنی یا بیماریهای کبدی ممکن است لکههای سفید روی ناخنها ایجاد کنند. اگر این لکهها همراه با سایر علائم غیرعادی باشند، بهتر است با پزشک مشورت کنید.
راههای داشتن ناخنهای سالم
برای داشتن ناخنهای سالم و جلوگیری از بروز لکهها و مشکلات دیگر در ناخنها، میتوانید از نکات زیر پیروی کنید:
- تغذیه متعادل و مصرف مواد مغذی کافی:
- روی (زینک): برای جلوگیری از کمبود زینک که میتواند منجر به لکههای سفید شود، میتوانید مواد غذایی غنی از زینک مانند گوشت قرمز، ماهی، تخمه کدو و حبوبات مصرف کنید.
- کلسیم: برای سلامت ناخنها و جلوگیری از شکنندگی، مصرف مواد غذایی حاوی کلسیم مانند لبنیات، سبزیجات برگدار سبز و بادام اهمیت دارد.
- پروتئین: برای تقویت ساختار ناخنها، مصرف پروتئینهای کافی از منابع مانند گوشت، ماهی، تخممرغ و محصولات گیاهی مانند حبوبات ضروری است.
- ویتامینهای B: مصرف ویتامینهای گروه B بهویژه بیوتین (ویتامین B7) به تقویت ناخنها و جلوگیری از شکنندگی کمک میکند. غذاهایی مانند تخممرغ، آجیلها و موز سرشار از بیوتین هستند.
- محافظت از ناخنها در برابر آسیب:
- از دستکشهای محافظ هنگام انجام کارهایی مانند شستوشو با مواد شوینده قوی یا کارهای دستی که به ناخنها فشار وارد میکنند، استفاده کنید.
- از فشار زیاد روی ناخنها خودداری کنید و سعی کنید ناخنهایتان را در برابر ضربه محافظت کنید.
- استفاده از محصولات مراقبتی مناسب:
- از لاکهای باکیفیت و بدون مواد شیمیایی مضر مانند فرمالدهید و تولوئن استفاده کنید. همچنین استفاده بیش از حد از پاککنندههای لاک حاوی استون میتواند ناخنها را خشک و شکننده کند.
- مرطوب نگه داشتن ناخنها: ناخنها و پوست اطراف آنها را با روغنهای طبیعی مانند روغن جوجوبا، روغن بادام یا کرمهای مرطوبکننده مخصوص ناخنها مرطوب نگه دارید.
- پرهیز از جویدن ناخنها:
- جویدن ناخنها میتواند باعث آسیب به ناخن و بستر ناخن شود. اگر عادت به جویدن ناخن دارید، از محصولات خاصی که طعم تلخی دارند استفاده کنید تا از این عادت جلوگیری شود.
- کوتاه نگه داشتن ناخنها:
- ناخنهایتان را بهطور منظم کوتاه کنید تا از شکستگیهای ناگهانی جلوگیری شود. بهتر است ناخنها را به شکلی صاف و کمی گرد نگه دارید تا کمتر آسیب ببینند.
- رسیدگی منظم به ناخنها:
- ناخنهایتان را بهطور منظم تمیز کنید و از رشد زیاد پوست اطراف ناخنها جلوگیری کنید. استفاده از سوهان ناخن برای صاف کردن لبههای ناخن به جلوگیری از شکستن آنها کمک میکند.
- مراجعه به پزشک در صورت مشاهده علائم غیرعادی:
- اگر لکههای سفید روی ناخنها بهطور مداوم باقی ماندند یا با علائم دیگری مانند تغییر شکل ناخن، ضخیم شدن ناخن یا درد همراه شدند، بهتر است به پزشک یا متخصص پوست مراجعه کنید.
به طور کلی رشد یک ناخن سالم بین 1.9 تا 4.4 میلی متر در ماه است اما اختلال در رشد می تواند نشانه بیماری هایی مانند تیفوئید باشد که به صورت یک فرورفتگی یا برجستگی عرضی روی ناخن بروز می کند. از طرفی میزان رشد ناخن تا حدی ژنتیکی است اما تغذیه مناسب و مراقبت اصولی از ناخن ها هم تاثیر بسزایی در زیبایی و سلامت آنها دارد.
یک ناخن سالم
یک ناخن سالم صاف، بدون شیار و فرورفتگی است. همچنین رنگ و استحکام ناخن سالم یکسان و یکنواخت بوده، هیچ لکه یا تغییر رنگی روی آنها مشاهده نمی شود. البته گاهی اوقات شیارهای عمودی بی ضرری روی سطح ناخن ها ایجاد می شود که تا نوک آن پیش می رود. همچنین ممکن است به دلیل ضربه یا هر نوع جراحتی خطوط یا لکه های روشن روی ناخن ایجاد شود که با رشد ناخن از بین می رود و جای نگرانی نیست اما در صورتی که با موردی خاص و غیر طبیعی روبه رو شدید، حتما باید با پزشک مشورت کنید.
یک ناخن بیمار
سوراخ شدن ناخن ها، وجود فرورفتگی در سطح آن، بدشکل شدن و تغییر رنگ آنها از جمله ویژگی های یک ناخن بیمار است. اگر با چنین مشکلاتی مواجه هستید، در اولین فرصت به متخصص پوست مراجعه کنید چرا که گاهی بعضی از بیماری ها خود را از راه مشکلات ناخن نشان می دهند، برای مثال گاهی ناخن ها به اصطلاح چماقی می شوند، به این معنی که نوک انگشتان بزرگ می شود و ناخن اطراف آن می پیچد. این مشکل معمولا به دلیل کاهش اکسیژن موجود در خون ایجاد می شود و می تواند نشانه ای از بیماری های ریوی یا قلبی عروقی باشد. حتی ناخن های قاشقی یه طور معمول نشانه کم خونی فقر آهن، بیماری کبدی یا کم کاری تیروئید است.
لکه های سفید روی ناخن نشانه چیست؟
بیشتر لکه های سفید روی ناخن به دلیل ضربه های خفیف و در نتیجه زخمی شدن محل تکثیر سلول های ناخن ظاهر می شوند اما در صورتی که به طور ناگهانی تعداد زیادی از این لکه های سفید را روی ناخن سالم مشاهده کردید، حتما به یک متخصص مراجعه کنید زیرا این لکه ها ممکن است نشان دهنده یک عفونت یا بیماری باشد اما بر خلاف تصور بیشتر مردم، بروز این مشکل ربطی به کمبود کلسیم و یا سایر ویتامین ها و مواد معدنی ندارد.
ناخنم گوشه کرده
این اختلال شایع زمانی رخ می دهد که منحنی رشد گوشه ناخن به سمت پایین و درون پوست باشد. درست نگرفتن ناخن ها، خشک نکردن ناخن ها بعد از شستن دست ها و حتی عفونت می تواند از جمله دلایل گوشه کردن ناخن باشد.
ناخنک چیست؟
ناخنک یا پتریژیوم، چسبندگی مقاوم قسمت انتهایی بستر ناخن به صفحه ناخن است. به طور طبیعی باید منطقه نوک ناخن از بستر زیرین جدا و آزاد باشد ولی در 20 درصد موارد ، بیماران در این منطقه چسبندگی، درد دارند. دلیل آن در 40 درصد موارد ، اختلال های جریان گردش خون نوک انگشتان و کاهش میزان خون رسانی و در مواردی هم ژنتیکی است.
لطفا درست ناخن بگیرید
یکی از بهترین روش های داشتن ناخن سالم کوتاه و مرتب نگه داشتن آنهاست. برای کوتاه و مرتب کردن ناخن باید از ناخن گیر شخصی معمولی ولی تیز استفاده شود اما گرفتن ناخن ها با قیچی کار درستی نیست. حتی بسیاری از خانم ها عادت به سوهان کشیدن مداوم دارند. یادتان باشد کوتاه کردن ناخن ها باید از قسمت روشن و شفاف نوک ناخن ها ( که حدود دو میلی متر است) باشد و پس از چیدن ناخن های اضافی اگر قسمت هایی از ناخن هنوز گرد نشده باشد و یا تیز است، باید با سوهان مناسب و به آرامی، تیزی و زاویه های آن را از بین برد.
محلول های مقاوم کننده ناخن
این روزها محصولات تقویت کننده ناخن در مارک های تجاری و اشکال متنوع در داروخانه ها به فروش می رسند. آیا استفاده از این محصولات تاثیری در بهبود رشد و افزایش استحکام ناخن ها دارد؟ اگر تجویز این محلول ها به وسیله پزشک باشد و به وسیله کارخانه های معتبر ساخته شده باشد، مانعی ندارد و تا حدودی می تواند تاثیر گذار باشد، البته به شرطی که مداوم و در یک دوره طولانی مدت مصرف شود.
بیشتر بدانیم: راه هایی برای داشتن احساس بهتر به خود
نه محکم به لاک و ناخن مصنوعی
از نظر پزشکی استفاده مداوم از لاک های رنگی، به ویژه رنگ های تیره توصیه نمی شود ولی از آنجا که بسیاری از خانم ها عاشق لاک هستند، می توانند در مراسم خاصی مانند جشن ها، عروسی و … لاک بزنند و پس از پایان مراسم آن را با لاک پاک کن های غیر الکلی پاک کنند اما استفاده از استون هرگز توصیه نمی شود چرا که استفاده مداروم از لاک و استون به تدریج صفحه ناخن را خشک، زردرنگ و شکننده می کند. از طرفی در بعضی موارد، افراد واکنش های حساسیت زا به این مواد شیمیایی نشان می دهند که علاوه بر تغییر شکل ناخن ها، پوست حاشیه ناخن ها هم قرمز، پوسته پوسته، متورم و در مواردی دچار خارش می شود که درمان آن نیاز به مراجعه به پزشک دارد. از طرفی بسیاری از خانم ها طرفدار پر و پا قرص ناخن های مصنوعی هستند.
وای از کاشت ناخن …
این روزها در تمام بروشورهای تبلیغاتی آرایشگاه ها، بخشی به کاشت ناخن اختصاص دارد که با هزینه های متنوع در آرایشگاه ها انجام می شود. برای این منظور سطح ناخن به وسیله سوهان های برقی تراشیده می شود، تا جایی که تنها لایه بسیار نازکی از ناخن باقی بماند. دلیل این تراشیدن این است که وقتی از ژل یا پودر های مخصوص برای فرم دادن به ناخن استفاده می کنند، ظاهری برجسته نداشته باشد. ناخن های کاشته شده در مواردی که قابل تشخیص از ناخن طبیعی نیستند و به اصطلاح عامه ” خوب کاشته شده اند” خطرناک ترند و در صورت شکستن ناگهانی، آسیب جدی تری را برای فرد به دنبال دارند چرا که مواد مصنوعی مورد استفاده برای کاشت ناخن روی لایه ای متشکل از یک ردیف سلولی ، چنان محکم چسبیده اند که اگر در اثر ضربه یا کشیدگی ناگهانی بشکنند یا کنده شوند، بافت زیر ناخن شامل پوست، گوشت و عروق نیز همراه آنها جدا می شود و آسیب های جدی را به وجود می آورند. عفونت باکتریایی یا قارچی ، اگزمای تماسی ، تغییر شکل صفحه ناخن ، شکنندگی، تغییر رنگ، خط خط شدن و خرد شدن ناخن، التهاب دور ناخن و کندشدن لبه آزاد ناخن از دیگر عوارض کاشت ناخن است.