روابط زناشویی در دوران بارداری میتواند بخشی از یک بارداری سالم باشد، اما لازم است نکات و توصیههای خاصی را مد نظر قرار دهید تا از امنیت مادر و جنین اطمینان حاصل شود. در ادامه به بررسی این موضوع و نکات کلی برای داشتن یک بارداری سالم میپردازیم:
روابط زناشویی در دوران بارداری
- ایمنی روابط زناشویی: بهطور کلی، در بارداری سالم، داشتن رابطه زناشویی مشکلی ندارد، مگر اینکه پزشک محدودیت خاصی تعیین کرده باشد. بسیاری از زنان تا هفتههای آخر بارداری میتوانند روابط جنسی داشته باشند.
- تغییرات در میل جنسی: به دلیل تغییرات هورمونی و جسمانی در دوران بارداری، ممکن است میل جنسی زنان تغییر کند. این تغییرات میتواند شامل افزایش یا کاهش میل جنسی در مراحل مختلف بارداری باشد.
- پوزیشنهای مناسب: با پیشرفت بارداری و بزرگتر شدن شکم، بهتر است پوزیشنهای راحتتر و ایمنتر استفاده شود. به عنوان مثال، پوزیشنهایی که فشار کمتری به شکم وارد میکنند (مانند پوزیشن کنار هم) ترجیح داده میشوند.
- نگرانی از آسیب به جنین: در بارداری سالم، جنین به خوبی در کیسه آمنیوتیک محافظت شده و گردن رحم نیز بسته است. بنابراین، رابطه جنسی معمولاً به جنین آسیب نمیرساند. با این حال، اگر خونریزی یا درد وجود داشته باشد، باید به پزشک مراجعه کرد.
- مشورت با پزشک: در برخی شرایط خاص، پزشک ممکن است توصیه کند از رابطه زناشویی خودداری شود، مانند:
- سابقه زایمان زودرس
- خونریزی غیرطبیعی
- ضعف دهانه رحم (سرویکس)
- دوقلو یا چندقلویی
نکات برای بارداری سالم
- مراقبتهای منظم پزشکی: یکی از مهمترین کارهایی که باید انجام شود، مراجعه منظم به پزشک برای بررسی وضعیت سلامت مادر و جنین است. آزمایشهای ضروری مانند سونوگرافی و غربالگریهای معمول باید انجام شوند.
- تغذیه سالم: رژیم غذایی متعادل و مغذی شامل میوهها، سبزیجات، پروتئینهای سالم، کربوهیدراتهای پیچیده و مقدار مناسبی از ویتامینها و مواد معدنی اهمیت زیادی دارد. مصرف اسید فولیک، آهن و کلسیم به ویژه مهم است.
- فعالیت بدنی مناسب: ورزشهای سبک مانند پیادهروی، یوگا یا شنا میتوانند به بهبود وضعیت روحی و جسمی مادر کمک کنند. با این حال، باید از ورزشهای سنگین و فعالیتهایی که احتمال سقوط یا ضربه دارند خودداری کرد.
- استراحت کافی: خواب و استراحت کافی برای سلامت مادر و جنین بسیار حیاتی است. وضعیت خواب باید به گونهای تنظیم شود که به پشت نخوابید و ترجیحاً به پهلو باشد، به ویژه در ماههای آخر بارداری.
- هیدراته ماندن: نوشیدن مقدار کافی آب در دوران بارداری بسیار اهمیت دارد. این کار به سلامت پوست، عملکرد بهتر دستگاه گوارش و جلوگیری از کمآبی بدن کمک میکند.
- اجتناب از مصرف مواد مضر: باید از مصرف الکل، سیگار و داروهای غیرمجاز خودداری کرد. این مواد میتوانند به جنین آسیب بزنند و خطر بروز مشکلات جدی مانند زایمان زودرس یا نقصهای مادرزادی را افزایش دهند.
- مدیریت استرس: استرس زیاد میتواند تأثیر منفی بر بارداری داشته باشد. انجام تکنیکهای آرامسازی مانند مدیتیشن، تمرینات تنفسی و مشارکت در فعالیتهای مورد علاقه میتواند به کاهش استرس کمک کند.
نشانههای خطر در دوران بارداری
در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید:
- خونریزی یا ترشحات غیرعادی
- درد شدید یا انقباضات مداوم
- کاهش محسوس حرکات جنین
- تب یا علائم عفونت
- سرگیجه یا ضعف شدید
توجه به این نکات میتواند به یک بارداری سالم کمک کند و رابطه زناشویی نیز در چارچوب توصیههای پزشکی میتواند ادامه پیدا کند.
بارداری سالم و عبور از تغییران دوران بارداری نیازمند توجه مادر به خود و اطرافیان به وی است. این توجه شامل تغذیه، ورزش، روابط زناشویی و سایر مراقبت ها است. در این مقاله به مراقبت های مورد نیاز برای سپری کردن یک بارداری سالم می پردازیم.
تغذيه برای بارداری سالم
همانطوركه اشاره شد در دوران بارداری جنين كاملا وابسته به مادر است و مواد غذائي كه مادر مصرف مي كند از راه جفت به جنين مي رسد. بنابر اين تغذيه مناسب مادر باردار علاوه بر تامين سلامت خودش، در سلامت جنين و نوزاد آينده هم نقش مهمي دارد. غذاي روزانه خانم باردار بايد داراي همه گروههاي غذائي باشد چون استفاده از يک گروه غذائي، همه مواد لازم را تامين نمي كند .
گروههاي غذائي عبارتند از :
گروه نان و غلات: مواد غذائي اين گروه منبع خوبي براي توليد انرژي است. از قبيل انواع نان مخصوصا نان سبوس دار مانند نان سنگگ، برنج، ماكاروني، جو، گندم وذرت .
گوشت، حبوبات، تخم مرغ و مغزها: اين گروه غذائي پروتئين وآهن بدن را تامين مي كنند و مواد غذائي موجود در اين دسته براي خونسازي، تكامل سيستم عصبي و رشد جنين لازم هستند. به منظور جلوگيري از سرايت بيماريهاي انگلي حتما بايد گوشت كاملاّ پخته شود. ضمنا مخلوط غلات و حبوبات مانند عدس پلو و لوبيا پلو، منبع خوبي از پروتئين براي مادر باردار است.
شير و فرآورده هاي آن مانند پنير، ماست وكشک: مصرف اين مواد هم كليسم بدن را تامين مي كند وهم براي استخوان بندي جنين و شكل گيري و استحكام دندانهاي او در آينده ضروري است. علاوه بر كلسيم اين گروه داراي مواد مغذي ديگري مثل فسفر، ويتامينهاي آ و ب بوده و منبع تامين پروتئين نيز ميباشد .
سبزيها وميوه ها
اين گروه شامل انواع سبزيها مثل كاهو ،هويج ، گوجه فرنگي ،سيب زميني ، جعفري و انواع ميوه هاي تازه وخشك است كه شامل ويتامينهاي مورد نياز بدن بخصوص ويتامين آ و ويتامين ث و مقداري آهن هستند. براي تامين ويتامين ث لازم است سبزيجات و ميوه جات بصورت تازه مصرف شود زيرا طبخ اين مواد ويتامين ث را از بين مي برد. در مورد مصرف سيب زميني توصيه مي شود ابتدا كاملا تميز شسته شده و با پوست پخته شود. با توجه به آنچه گفته شد ، مصرف مقدار كافي مواد غذایی حاوي كلسيم، پروتئين، ويتامين ث و همچنين اسيد فوليک در دوران بارداری سلامت مادر و جنين را تامين مي كند. اسيد فوليک ماده اي است كه مصرف آن بخصوص در سه ماهه اول بارداری براي رشد سيستم عصبي جنين لازم است. سبزيجاتي مثل گل كلم و اسفناج منبع خوبي براي اسيد فوليک ميباشد. در دوران بارداری برای بهبود تغذیه و کمک به رشد هرچه بهتر جنین می توانید با مشورت پزشک از مکمل های مولتی ویتامینی اختصاصی دوران بارداری استفاده کنید.
روابط زناشویی در بارداری سالم
تمايل جنسي زنان باردار در مراحل مختلف حاملگي تغيير مي كند. احساس لذت بيشتر و يا حتي تنفر از داشتن نزديكي در بارداری كاملا طبيعي است. تمايلات جنسي مردان هم ممكن است تغيير كند. در يک بارداری سالم ، نزديكي تا قبل از ماه آخر ضرري ندارد. مشروط به اينكه راحتي زن رعايت شده و وضعيت قرار گرفتن بدن او طوري باشد كه به شكم وي فشار وارد نشود. خانمهایی كه در حاملگي هاي قبلي خود سابقه سقط، خونريزي، پارگي كيسه آب و زايمان زودرس دارند ، بايد از نزديكي در سه ماه اول و آخر بارداری خودداري كنند.
بهداشت دهان ودندان در بارداری سالم
با توجه به اهميت مراقبت از دندانها در بارداری سالم ، زن باردار بهتر است در طول بارداری حداقل يكبار توسط دندانپزشك معاينه شود. حداقل يكبار مسواک زدن در روز ( قبل از خواب ) ضروري است. با پيشرفت حاملگي به علت افزايش ترشح هورمونها ممكن است لثه ها متورم و پر خون شده و خونريزي از لثه ها پيش آيد، اگر خونريزي زياد شده و بيش از چند روز ادامه يابد لازم است با دندانپزشک مشورت شود.
بهداشت روان
آرامش مادر از مسائلي است كه امروز بسيار مورد توجه قرار دارد. ثابت شده است كه اضطراب و هيجانات زن حامله بر سلامت جنين تاثير مي گذارد. آرامش رواني مادر بخصوص نزديک زايمان اهميت زيادي دارد.
مصرف دارو و دخانیات
اكثر دارو ها ميتوانند از جفت عبور كرده و به جنين رسيده و اثرات زيانباري براي جنين و نوزاد ايجاد كنند . از آنجائي كه بيشترين اثرات سوء داروها و مواد مضر در سه ماهه اول حاملگي است لذا در اين مدت بايد از مصرف دارو بدون تجويز پزشك ، همچنين از كشيدن سيگار يا تنفس در فضاي آلوده به دود سيگار و همچنين انجام هر نوع عكسبرداري پزشكي بدون اجازه پزشك خودداري شود.
ورزش برای بارداری سالم
پياده روي، شنا و نرمشهاي مخصوص دوران بارداری از ورزشهاي مفيد در اين دوران هستند. پياده روي روزي ده دقيقه تا نيم ساعت بر روي چمن يا زمين خاکي (سطوح نرم) با يک کفش مناسب و لباس راحت باعث تقويت عضلات شکم شده و سبب احساس راحتي و نشاط ميشود در صورت احساس ناراحتي يا درد بايد اين ورزش را قطع و از ساير ورزشها سود جست.
براي يک خانم باردار بعد از پيادهروي، شنا بهترين ورزش محسوب ميشود. خانم ورزشکاري که بهدليل بارداری مجبور است ورزش را کنار بگذارد ميتواند شنا کند و با اينکار هم فعاليت بدني خود را حفظ ميکند و هم ورزش مفيد و فرحبخشي انجام ميدهد. شنا موجب آرامش جسم و روح ميشود و در کمکردن اضافه وزن نيز مؤثر است.
از طرف ديگر شنا يکي از بهترين تمرينات ماهيچهاي و تنفسي است. با توجه به اين دلايل شنا براي مادر آينده بسيار مفيد است. استفاده از استخر بهجز در فصل تابستان که معمولاً تعداد مراجعان زياد است. در ساير فصول بيضرر است و خطري براي مادر باردار ندارد منتهي بايد از شيرجه زدن و مسابقه خودداري شود.
از انجام ورزشهاي سنگين و حركاتي كه احتمال ضربه به شكم وجود دارد ، اجتناب كرده و چنانچه دچار تپش قلب شديد شده و عرق كرديد ورزش را متوقف كنيد.
اجتناب از تماس با افراد بيمار
ابتلا مادر باردار به برخي بيماريهاي عفوني مثل سرخجه عوارض متعددي در جنين ايجاد مي كند. لذا زنان باردار بايد از تماس با افراد مبتلا به بيماري هاي عفوني مثل سرخجه، هپاتيت و آبله مرغان دوري كنند .تزريق واكسن بيماريهائي مثل سرخجه و هپاتيت به زنان قبل از بارداری، از ابتلا آنان به اين بيماريها در دوران بارداري جلوگيري مي كند. در صورتي كه خانم باردار با افراد مبتلا به اين بيماريها تماس داشته و قبلا بر عليه آن ايمن نشده باشد ، حتماّ بايد با پزشک مشورت كند .