یک سردرد شدید می تواند تمام روزتان را خراب کند. در این مقاله به عوامل مرتبط با تغذیه و رژیم غذایی و نیز ترکیبات غذایی که با وقوع و شدت سردردها ارتباط دارند اشاره می کنیم. درمان میگرن دغدغه بسیاری از افراد مبتلا به این عارضه است. سردردهای شدید می تواند فرد را از انجام فعالیت روزمره بازدارد.
درمان میگرن با مراقبت های غذایی
کم آبی بدن: سلول های عصب برای کار کردن نیاز به جذب مایعات دارند و از بین رفتن آب و مایعات در عضلات، عصب ها و عروق خون در مغز باعث درد می شود. به علاوه کم آبی بدن می تواند باعث منقبض شدن مغز یا فاصله گرفتن آن از جمجمه شود که این منجر به درد و سردرد ناشی از کم آبی بدن می شود.
شرایط مرتبط با سبک زندگی: در مطالعات با استفاده از تست تحمل گلوکز خوراکی، افرادی با مقاومت انسولین، میگرن بیشتری را نسبت به گروه کنترل تجربه کردند. با این حال افرادی که میگرن را تجربه می کنند، کمتر به دیابت نوع2 مبتلا می شوند گرچه برخی بیماران مبتلا به دیابت نوع2 کمتر مستعد میگرن هستند.
مصرف کافئین: مصرف کافئین و کنار گذاشتن آن ممکن است باعث سردردهای شدید شود. در یک مطالعه مروری با 28 مطالعه که در سال 2020 انجام شد، مشخص شد که قطع مصرف کافئین در 2 تا 30 درصد از بیماران می تواند محرکی برای میگرن باشد و اینکه مصرف کافئین علاوه بر استفاده از داروهای مسکن، یک گزینه امن و مناسب برای درمان سردردهاست. در مصرف کنندگان کافئین که از سردردهای مرتبط با آن رنج می برند، 200 میلی گرم کافئین در روز، یک مقدار امن و بی خطر می باشد.
ترکیبات و افزودنی های خوراکی: سولفیت ها (که در مشروبات الکلی، برخی میوه ها، شربت سیب و خوراکی های فراوری شده یافت می شود و حاوی مشتقات خاصی است)، MSG و شیرین کننده های مصنوعی از جمله ترکیباتی هستند که ممکن است باعث سردرد شوند. به علاوه تیرامین-ترکیبی که از شکستن و تجزیه آمینواسید تیروزین تشکیل می شود-ممکن است باعث سردرد شود. تیرامین که در پنیر کهنه، ماهی دودی، گوشت های نمک زده شده، جگر و انواع آبجو یافت می شود، بواسطه آنزیم مونوآمین اکسیداز تجزیه می شود که از عملکرد این آنزیم بواسطه داروهای بازدارنده مونوآمین اکسیداز (MAOI) مثل برخی داروهای ضدافسردگی ممانعت می شود. بنابراین افرادی که داروهای MAOIرا مصرف می کنند، میگرن بیشتری را تجربه می کنند چون این داروها از تجزیه تیرامین پیشگیری می کند. کارشناسان نشان می دهند که تیرامین ممکن است باعث شود سلول های عصب، نورپینفرین را آزاد کنند که این باعث تغییر سطح مواد شیمیایی در مغز و درنهایت درد می شود. پرهیز از خوردن غذاهای غنی از تیرامین زمان مصرف داروهای MAOI ممکن است به پیشگیری از سردرد و دیگر عوارض ناخواسته مثل فشارخون بالا کمک کند.
کنترل سردردهای میگرنی با کمک منیزیم هلث برست
همانند دیگر بیماری های مزمن، رژیم غذایی می تواند در پیشگیری و درمان سردردهای شدید نقش داشته باشد. برخی مواد مغذی، الگوهای غذایی و مکمل ها می توانند به کاهش و تسکین سردردها کمک کنند.
توصیه های تغذیه ای، مناسب افراد مبتلا به میگرن
رژیم گیاهی کم چرب: رژیم غذایی گیاهی کم چرب، به طور متوسط دفعات سردرد را کاهش داد و درد را بهبود بخشید.
رژیم غذایی کم کربوهیدرات: این نوع رژیم می تواند به کاهش وزن کمک کند که می تواند بسیار مفید و سودمند باشد چون چاقی یکی از عوامل خطر ابتلا به میگرن است.
اسیدهای چرب امگا3: تعادل در مصرف اسیدهای چرب امگا3 و 6 می تواند به بهبود التهاب، کارکرد پلاکت و تنظیم حالت عروق کمک کند. گنجاندن ماهی چرب، دانه کتان، دانه چیا و گردو در رژیم غذایی، جذب امگا3 را افزایش می دهد.
حذف غذاهای محرک: پژوهش نشان داد که برخی غذاهای خاص از جمله کافئین، شکلات، پنیر، مرکبات، مشروبات الکلی، نیترات و MSG می توانند حساسیت افراد را تحریک کند و باعث بروز سردرد در آنها شود. البته برخی افراد می توانند به هرغذایی حساسیت داشته باشند. من ابتدا مواد آلرژی زا، خوراکی های التهاب زا و افزودنی ها و رنگ های خوراکی را از رژیم غذایی حذف کردم. از جمله این مواد می توان به گلوتن، تخم مرغ، صدف، سویا، ماهی، لبنیات، بادام زمینی و مغزهای درختان اشاره کرد این درحالی است که غذاهای التهاب زا ممکن است شامل غذاهای غنی از چربی اشباع شده و ترانس، مشروبات الکلی و قندهای افزودنی باشند. این غذاها ممکن است حاوی هیستامین باشند که باعث میگرن می شوند. مطالعات مشاهده ای نشان می دهد که گلوتن و مشروبات الکلی ممکن است بر گروهی از افراد مبتلا به میگرن تاثیر داشته باشد. یادداشت موادغذایی و راهنمایی کارشناسان تغذیه در کنترل علایم و کمک به پیگیری محدودیت های رژیم غذایی مهم است.
رویکردهای رژیمی برای جلوگیری از فشارخون: افرادی که رژیم فشارخون را دنبال می کردند، 30 درصد کمتر از افرادی که این رژیم را کمتر دنبال می کردند، سردردهای شدید را تجربه کردند. افرادی که تابع رژیم فشارخون بودند، 46درصد کمتر سردردهای شدید را تجربه کردند.
مداخله رژیم مدیترانه ای-DASH : برای به تاخیر انداختن روند تحلیل عصب: این الگوی رژیمی در کاهش خطر ابتلا به میگرن رضایتبخش است. در یک مطالعه، افرادی که بشدت رژیم MIND را دنبال کردند، 36 درصد کمتر از افرادی که کمتر این رژیم را دنبال می کردند، به سردردهای شدید دچار شدند.
ویتامین D: مروری بر مطالعات روی ویتامین D نشان داد که این ویتامین می تواند در کاهش دفعات حملات میگرن مفید و سودمند باشد بخصوص افرادی که دچار کمبود ویتامین D هستند. برای تایید اثربخشی این مکمل برای کسانی که دچار کمبود این ویتامین نیستند، نیاز به مطالعات بیشتری است.
منیزیم: کمبود منیزیم ممکن است باعث بروز مشکلات عصبی از جمله میگرن شود. کم شدن سطح منیزیم سرم و نخاعی-مغزی با میگرن ارتباط داشته است. مکمل منیزیم می تواند به صورت خوراکی، تزریقی یا زیرپوستی استفاده
زنجبیل: وقتی به بیماران دچار حمله میگرن، زنجبیل داده شد، این گیاه برای درمان حمله میگرن بسیار موفقیت آمیز بود. افرادی که زنجبیل را به علاوه داروی ضدالتهاب غیراستروئیدی مصرف کردند، نسبت به افرادی که دارو را بتنهایی مصرف کردند، درد کمتر و عملکرد بهتری را گزارش دادند.
زردچوبه: زردچوبه در کاهش علایم و حملات میگرن موثر است. افرادی که کورکومین (ماده فعال در زردچوبه) و کوآنزیم Q10 را مصرف می کردند، با کاهش دفعات، شدت و مدت سردرد مواجه شدند.
نوسانات قندخون می تواند باعث سردرد شود. میل به خوردن غذاهای متعادلی که حاوی پروتئین، چربی و فیبر است، می تواند به ثابت نگه داشتن قندخون کمک کند. سردردها بخصوص میگرن با میکروبیوم روده ارتباط دارد. خوردن یک رژیم غذایی پرفیبر این ظرفیت را دارد که شدت و دفعات سردردهای میگرنی را کاهش دهد.
تنظیم: زهرا محبی(کارشناس ارشد تغذیه)
