کمبود آهن در بارداری و خطرات احتمالی

مکمل بارداری:

مکمل های بارداری، مولتی ویتامین هایی هستند که فقط برای خانم های باردار ساخته می شوند. در مقایسه با یک مولتی ویتامین معمولی، این مولتی ویتامین ها حاوی مقادیر زیادی مواد مغذی هستند که مادر در طول بارداری به آنها نیاز دارد. مراقبین سلامت می توانند در اولین چکاپ مادر باردار، یک مولتی ویتامین بارداری را برای او تجویز کنند یا اینکه مادر می تواند این مولتی ویتامین ها را بدون نسخه از داروخانه خریداری کند. بنابراین ویتامین بارداری را هر روز در طول دوران بارداری مصرف کنید. اگر قصد باردار شدن دارید، می توانید قبل از بارداری، مصرف مکمل های بارداری را شروع کنید.
بدن شما از ویتامین ها، مواد معدنی و سایر مواد مغذی موجود در غذا استفاده می کند تا بتواند قوی و سالم بماند. در طول بارداری، جنین درحال رشد، همه موادمغذی موردنیاز را از مادر بدست می آورد. بنابراین نیاز مادر به موادمغذی در طول بارداری ممکن است بیشتر از دوره قبل از بارداری باشد. اگر دوقلو، سه قلو یا چندقلو باردار هستید، ممکن است نیاز بیشتری به مواد مغذی داشته باشید تا زمانی که یک قلو باردار هستید. ویتامین بارداری حاوی مقدار مناسبی از موادمغذی موردنیاز در طول بارداری است.
اگر گیاهخوار هستید، آلرژی غذایی دارید یا نمی توانید غذاهای خاصی را بخورید، مراقبین سلامت از شما می خواهند تا مکمل مصرف کنید زیرا مصرف مکمل می تواند به تامین مواد مغذی مورد نیاز بدنتان کمک کند. یک مکمل، محصولی است که شما با مصرف آن می توانید مواد مغذی موردنیاز بدنتان که از طریق خوردن غذاها جذب نمی شود را بدست آورید. به عنوان مثال مراقبین سلامت می توانند مصرف یک مکمل ویتامینی را برای کمک به جذب بیشتر ویتامین دی، آهن یا کلسیم توصیه کنند.

کدام مواد مغذی در طول بارداری مهمتر هستند؟

همه موادمغذی مهم هستند اما 6 ماده مغذی نقش کلیدی را در رشد جنین بازی می کنند.
1-فولیک اسید
2-آهن
3-کلسیم
4-ویتامین دی
5-DHA
6-ید

فولیک اسید چیست؟

فولیک اسید، یک ویتامین از گروه ویتامین های B است که هریک از سلول های بدن برای رشد سالم به آن نیاز دارد. مصرف فولیک اسید قبل و درطول بارداری می تواند به پیشگیری از نواقص مغزی و نخاعی جنین بنام نواقص لوله عصب (NTD) کمک کند. برخی مطالعات نشان می دهند که مصرف فولیک اسید می تواند به پیشگیری از نواقص قلبی و نواقص در دهان جنین بنام لب شکری و شکاف کام کمک کند.
برای پیشگیری از NTD، 400 میکروگرم مکمل فولیک اسید را روزانه حداقل 1 ماه قبل از بارداری تا 12 هفته اول بارداری مصرف کنید. مکمل فولیک اسید 400 میکروگرمی را هر روز مصرف کنید حتی اگر قصد بارداری ندارید.
در طول بارداری، یک ویتامین که حاوی 600 میکروگرم فولیک اسید است را مصرف کنید. فولیک اسید فقط برای پیشگیری از NTD قبل و در طول چند هفته اول بارداری کارآمد و موثر است. در اواخر بارداری، مادر روزانه به 600 میکروگرم فولیک اسید نیاز دارد تا جنین بتواند رشد کند.
اگر در معرض خطر بدنیا آوردن یک جنین با NTD هستید، روزانه 4000 میکروگرم فولیک اسید مصرف کنید تا از NTD پیشگیری شود. مصرف 4000 میکروگرم فولیک اسید را 3 ماه قبل از بارداری شروع کنید و تا 12 هفته بارداری ادامه دهید. از مراقبین سلامت بخواهید تا نحوه مصرف این مقدار فولیک اسید را برای شما توضیح بدهند. مصرف چندین مولتی ویتامین یا ویتامین های بارداری خطرناک است زیرا مادر با مصرف چندین نوع مکمل مقدار زیادی از موادمغذی را دریافت می کند که این مقدار ممکن است برای سلامت او مضر و خطرناک باشد. مراقبین سلامت می توانند بهترین و امن ترین روش را برای جذب مقدار مناسبی از فولیک اسید به مادر توصیه کنند. مادر درصورتی در معرض خطر NTD قرار دارد که شرایط زیر را داشته باشد:

• سابقه بدنیا آوردن یک جنین با NTD
• مادر یا همسر دارای NTD باشند
• همسر دارای فرزندی با NTD باشد

شما می توانید اسید فولیک را از موادغذایی بدست آورید. برخی غذاها حاوی فولیک اسید هستند که به آنها افزوده شده است. بنابراین عبارت “غنی شده”را روی بسته های غذایی جستجو کنید و برچسب موادغذایی را چک کنید تا از میزان و مقدار اسید فولیک در هر وعده غذایی مطمئن شوید. غذاهایی که با اسید فولیک غنی می شوند، شامل موارد زیر هستند:

• نان
• غلات صبحانه
• خوراک ذرت
• آرد
• پاستا
• محصولاتی که غالبا از نوعی آرد بنام corn masa درست می شود مثل تورتیلا، چیپس تورتیلا،
• برنج سفید

شما می توانید فولیک اسید را از برخی میوه ها و سبزیجات بدست آورید. وقتی فولیک اسید به طور طبیعی در غذا موجود است، به آن فولات گفته می شود. از منابع خوب فولات می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سبزیجات برگدار مثل اسفناج و بروکلی
• عدس و لوبیاها
• آب پرتقال

آهن و مکمل دوران بارداری:

آهن یک ماده معدنی است. بدن از آهن استفاده می کند تا بتواند هموگلوبین بسازد. هموگلوبین، یک پروتئین است که به فرستادن اکسیژن از ریه ها به بقیه اعضای بدن کمک می کند. نیاز مادر به آهن در طول بارداری دوبرابر بیشتر از قبل بارداری است. در طول بارداری، بدن برای ساخت خون بیشتر به این آهن نیاز دارد تا بتواند اکسیژن را برای جنین ارسال کند. جنین به آهن نیاز دارد تا بتواند خون خودش را بسازد.
مادر در طول بارداری نیاز به مصرف روزانه 27 میلی گرم آهن دارد. اکثر ویتامین های بارداری حاوی همین مقدار هستند. شما می توانید آهن را از موادغذایی بدست آورید. از منابع خوب آهن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• گوشت قرمز کم چرب، گوشت مرغ و غذاهای دریایی
• غلات صبحانه، نان و پاستا که حاوی افزودنی آهن هستند (برچسب غذا را چک کنید)
• سبزیجات برگدار
• لوبیاها، مغزها، کشمش و میوه خشک

دو نوع آهن وجود دارد. شما می توانید آهن هم را از گوشت قرمز، گوشت مرغ و ماهی بدست آورید. همچنین می توانید آهن غیرهم را از غذاهای گیاهی مثل لوبیاها، میوه ها، سبزیجات و مغزها یا غذاهایی که از گیاهان درست می شوند مثل غلات صبحانه بدست آورید. وقتی میوه و سبزیجات که غنی از ویتامین ث هستند به همراه گوشت قرمز، گوشت مرغ و ماهی یا غذاهایی می خورید بدن، آهن غیرهم بیشتری را جذب می کند. موادغذایی حاوی ویتامین ث شامل گریپ فروت، انبه، پاپایا، طالبی، گوجه فرنگی، کلم، اسفناج و بروکلی هستند.

اگر آهن را بقدر کافی در طول بارداری بدست نمی آورید، احتمالا در معرض خطرات زیر قرار می گیرید:

• عفونت ها
• آنمی. این بدین معناست که شما آهن کمتری در خونتان دارید.
• خستگی
• بدنیا آوردن یک جنین نارس. (این بدین معناست که جنین زودتر از موعد و قبل از هفته 37 بارداری بدنیا می آید.)
• بدنیا آوردن یک جنین کم وزن. (این بدین معناست که جنین با وزن کمتر از 5/2 کیلوگرم بدنیا می آید.)

کلسیم و مکمل دوران بارداری:

کلسیم، یک ماده معدنی است که به رشد استخوان ها، دندان، قلب، عضلات و اعصاب جنین کمک می کند. مادر درطول بارداری روزانه به 1000 میلی گرم کلسیم نیاز دارد که این مقدار را می تواند با مصرف ویتامین بارداری و خوردن غذاهای حاوی کلسیم بدست آورد. از منابع خوب کلسیم می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• شیر، پنیر و ماست
• بروکلی و کلم پیچ
• آب پرتقالی که حاوی افزودنی کلسیم است (برچسب محصول را چک کنید)

اگر مادر درطول بارداری، کلسیم را بقدر کافی بدست نیاورد، بدن او، کلسیم را از استخوان ها می گیرد و آن را به جنین می دهد. این می تواند باعث بروز بیماری هایی مثل استئوپورز (پوکی استخوان) در سالمندی شود. در این بیماری، استخوان ها نازکتر شده و براحتی می شکنند.

ویتامین دی و مکمل بارداری:

ویتامین دی به بدن کمک می کند تا کلسیم را جذب نماید. این ویتامین کمک می کند تا اعصاب، عضلات و سیستم ایمنی بخوبی کار کنند. سیستم ایمنی از بدن در برابر عفونت محافظت می کند. جنین نیز برای رشد استخوان ها و دندان هایش به ویتامین دی نیاز دارد.
مادر در طول بارداری روزانه به 600 واحد ویتامین دی نیاز دارد. او می تواند این مقدار را از موادغذایی یا ویتامین بارداری بدست آورد. از منابع خوب ویتامین دی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ماهی چرب مثل سالمون
• شیر و غلات صبحانه که حاوی افزودنی ویتامین دی هستند (برچسب محصول را چک کنید)

وقتی پوست در تماس با نورآفتاب است، بدن شروع به ساختن ویتامین دی می کند. اما آفتاب زیاد می تواند منجر به پیری و سرطان پوست شود بنابراین بهتر است که ویتامین دی را از موادغذایی با ویتامین بارداری بدست آورید.

DHA چیست؟

DHA مخفف عبارت دوکوزاهگزانوئیک اسید است. DHA نوعی چربی (بنام اسید چرب امگا 3) است که به رشد کمک می کند. مادر درطول بارداری روزانه به 200 میلی گرم DHA نیاز دارد که این مکمل می تواند به رشد مغز و چشم های جنین کمک کند. همه ویتامین های بارداری حاوی DHA نیستند بنابراین اگر نیاز به مصرف مکمل DHA دارید، با مراقبین سلامت صحبت کنید. شما می توانید غذاهای حاوی DHA را مصرف کنید. از منابع خوب DHA می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ماهی که حاوی کمترین میزان جیوه باشد مثل کیلکا، سالمون، قزل آلا، کوآ و هالیبوت. درطول بارداری، هر هفته 250 تا 350 گرم از این نوع ماهی ها را مصرف کنید.
• آب پرتقال، شیر و تخم مرغ که حاوی افزودنی DHA هستند (برچسب محصول را چک کنید)

ید و مکمل بارداری:

ید یک ماده معدنی است که بدن برای ساختن هورمون های تیروئید به آن نیاز دارد. تیروئید، یک غده در گردن است که هورمون ها یی را می سازد که به بدن کمک می کند تا از انرژی موادغذایی استفاده کند و آن را ذخیره نماید. مادر در طول بارداری به ید نیاز دارد تا این عنصر به رشد مغز و سیستم عصب جنین کمک کند. سیستم عصبی (مغز، نخاع و اعصاب) به بدن برای حرکت، فکر و احساس کردن کمک می کند.
مادر درطول بارداری روزانه به 220 میکروگرم ید نیاز دارد. همه ویتامین های بارداری حاوی ید نیستند بنابراین مطمئن شوید که غذاهای حاوی ید مصرف می کنید. اگر نیاز به مکمل ید دارید، از مراقبین سلامت بخواهید تا آن را برای شما تجویز کند.
از منابع خوب ید می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ماهی
• شیر، پنیر و ماست
• غلات صبحانه و نان غنی شده با ید (برچسب محصول را چک کنید)
• نمک ید دار (نمک با افزودنی ید، برچسب محصول را چک کنید)

تنظیم: زهرا محبی(کارشناس ارشد تغذیه)