عوامل مستعد کننده سندروم پیش از قاعدگی

علایم PMS به مدت 5 تا 11 روز قبل از قاعدگی ظاهر می شود و معمولا زمانی که قاعدگی آغاز می شود، این علایم برطرف می شوند. دلیل این سندروم نامشخص است.
با این حال بیشتر محققان معتقدند که این سندروم با تغییر هورمون های جنسی و سطح سرتونین در شروع سیکل قاعدگی ارتباط دارد.
سطح هورمون های استروژن و پروژسترون در طول ماه و در زمان های معین افزایش می یابد. افزایش این هورمون ها می تواند باعث تغییر خلق وخو، اضطراب و تحریک پذیری شود. استروئیدهای تخمدان، فعالیت بخش هایی از مغز در ارتباط با علایم پیش از قاعدگی را تنظیم می کنند.
سطح سرتونین بر خلق وخو تاثیر دارد. سرتونین یک ماده شیمیایی در مغز و روده است که بر خلق و خو، هیجانات و افکار تاثیر دارد.

عوامل مستعد کننده سندروم پیش از قاعدگی شامل موارد زیر است:

سابقه افسردگی یا اختلالات خلق وخو مثل افسردگی بعد از زایمان یا اختلال دوقطبی

• سابقه PMS در اعضای خانواده
• سابقه افسردگی در بین اعضای خانواده
• خشونت اعضای خانواده
• مصرف مواد
• ترومای فیزیکی
• ترومای هیجانی

شرایط مرتبط به سندروم پیش از قاعدگی نیز شامل موارد زیر هستند:

• دیس منوره (قاعدگی دردناک)
• افسردگی شدید
• افسردگی فصلی
• اضطراب عمومی
• اسکیزوفرنی

علایم سندرم پیش از قاعدگی:

سیکل قاعدگی به طور متوسط 28 روزه است.
دوره تخمک گذاری که در طول آن، تخمک از تخمدان رها می شود، در روز چهاردهم سیکل رخ می دهد. قاعدگی یا همان خونریزی در روز بیست و هشتم سیکل رخ می دهد. علایم PMS می تواند حوالی روز 14 آغاز شود و تا 7 روز بعد از شروع قاعدگی ادامه یابد.
علایم PMS معمولا خفیف یا متوسط است. طبق گزارش مجله امریکایی پزشک خانواده، تقریبا 80 درصد از زنان، یک یا چند علایم را گزارش می دهند که این علایم تاثیر زیادی بر کارهای روزمره آنها ندارد.
20 تا 32 درصد زنان، علایم متوسط تا شدید را گزارش می دهند که این علایم بر کارهای روزمره آنها تاثیر می گذارد. 3 تا 8 درصد از زنان بیماری اختلالات خلقی قبل از قاعدگی را گزارش می دهند. شدت علایم PMS می تواند بسته به افراد و ماه متفاوت باشد.

علایم PMS شامل موارد زیر است:

• نفخ شکم
• درد شکم
• درد سینه
• آکنه
• میل زیاد به خوردن غذا به خصوص شیرینی ها
• یبوست
• اسهال
• سردرد
• حساسیت به نور یا صدا
• خستگی
• تحریک پذیری
• تغییر الگوی خواب
• اضطراب
• افسردگی
• غمگینی
• طغیان هیجانات

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر درد جسمی، تغییر خلق وخو و دیگر علایمی دارید که بر امور و کارهای روزمره زندگی تان تاثیر گذاشته و اگر این علایم برطرف نمی شوند، به پزشک مراجعه کنید.
تشخیص علایم PMS زمانی انجام می شود که شما بیش از یک علامت عودکننده در یک بازه زمانی معین دارید که این علایم به قدری شدید هستند که باعث اختلال در زندگی شما می شوند. این علایم در فاصله بین قاعدگی و تخمک گذاری وجود ندارند. پزشک باید

دلایل بروز این علایم را مورد بررسی قرار دهد که این دلایل شامل موارد زیر هستند:

• آنمی (کم خونی)
• آندومتریوز
• بیماری تیروئید
• سندروم روده تحریک پذیر (IBS)
• سندروم خستگی مزمن
• بیماری های بافت همبند و بیماری های روماتیسمی

پزشک با بررسی سابقه افسردگی یا اختلال خلق وخو در اعضای خانواده می تواند مشخص کند که آیا این علایم نتیجه PMS است یا دیگر بیماری ها. برخی بیماری ها مثل IBS، کم کاری تیروئید و بارداری علایمی مشابه PMS دارند.
پزشک می تواند با انجام آزمایش تیروئید برای اطمینان از کارکرد صحیح غده تیروئید و همچنین با انجام تست بارداری و معاینه لگن، هرگونه مشکل زنانگی را تشخیص دهد.
شما با یادداشت کردن علایم می توانید مشخص کنید که آیا علایم PMS را دارید یا خیر. از یک تقویم استفاده کنید و علایم و تاریخ و دوران قاعدگی ماهانه تان را یادداشت کنید. اگر این علایم هرماه در حوالی همان تاریخ آغاز می شود، پس دلیل آن مربوط به PMS است.

تسکین علایم PMS:

شما نمی توانید PMS را معالجه و درمان کنید اما می توانید با انجام برخی کارها، علایم آن را تسکین دهید. اگر PMS با علایم خفیف یا متوسط دارید، کارهای زیر را برای تسکین علایم آن انجام دهید:
مایعات فراوان بنوشید تا نفخ شکم تان بهتر شود
خوردن یک رژیم غذایی متعادل می تواند به بهبود سلامت عمومی و سطح انرژی کمک کند و این به معنی خوردن میوه ها و سبزیجات فراوان و مصرف کمتر قند، نمک، کافئین و مشروبات الکلی است

• مصرف مکمل هایی مثل فولیک اسید، ویتامین B-6، کلسیم و منیزیم برای کمتر شدن درد و تغییر خلق وخو
• مصرف ویتامین دی برای کمتر شدن علایم
• خوابیدن حداقل 8 ساعت در شب برای کاهش خستگی
• ورزش کردن برای کاهش نفخ و بهبود سلامت روانی
• کاهش استرس از طریق ورزش کردن و مطالعه کردن
• مراجعه به مراکز مشاوره شناختی-رفتاردرمانی که بسیار موثر شناخته شده است.

شما می توانید از مسکن های درد مثل ایبوپروفن یا آسپیرین برای تسکین درد عضلات، سردرد و دل درد استفاده کنید. شما می توانید داروهای مدر را برای جلوگیری از نفخ و دفع بیشتر ادرار استفاده کنید. داروها و مکمل ها را فقط با تجویز پزشک مصرف کنید.

برخی از محصولاتی که در فروشگاه های آنلاین به فروش می روند، شامل موارد زیر هستند:

• مکمل های فولیک اسید
• مکمل های ویتامین B-6
• مکمل های کلسیم
• مکمل های منیزیم
• مکمل های ویتامین دی
• ایبوپروفن
• آسپیرین

نوع شدید PMS یا بیماری اختلالات خلقی قبل از قاعدگی ( PMDD )
علایم شدید PMS به ندرت اتفاق می افتد. درصد کوچکی از زنان که علایم شدید را تجربه می کنند، دچار PMDD هستند. حدود 3 تا 8 درصد زنان درگیر علایم شدید PMDD هستند. PMDD در نسخه جدید منابع بیماری های سلامت روان تعریف شده است.

علائم PMDD می تواند شامل موارد زیر باشد:

• افسردگی
• تفکر خودکشی
• حملات پانیک
• اضطراب شدید
• خشونت با تغییر شدید خلق و خو
• گریه کردن
• بی علاقگی به فعالیت های روزمره
• بی خوابی
• مشکل در تفکر و تمرکز
• پرخوری
• دل پیچه دردناک
• نفخ

علایم PMDD ممکن است به دلیل تغییر سطح استروژن و پروژسترون باشد. بین پایین آمدن سطح سرتونین و PMDD ارتباط وجود دارد.

پزشک ممکن است موارد زیر را برای رفع دیگر مشکلات انجام دهد:

• معاینه کردن بیمار
• معاینه دستگاه تناسلی
• تست کامل شمارش سلول های خونی
• تست عملکرد کبد

همچنین پزشک می تواند تست های روان پزشکی را روی بیمار انجام دهد. سابقه افسردگی شدید در اعضای خانواده یا خود فرد، مصرف مواد، تروما یا استرس می تواند علایم PMDD را تشدید کند.

روش های متنوعی برای درمان PMDD وجود دارد. پزشک می تواند موارد زیر را به بیمار توصیه کند:

• ورزش منظم
• مصرف مکمل های ویتامینی مثل کلسیم، منیزیم و ویتامین B-6
• مصرف نوشیدنی های فاقد کافئین
• مشاوره فردی یا گروهی
• شرکت در کلاس های مدیریت استرس
• مصرف قرص های پیشگیری از بارداری و تایید شده توسط سازمان غذا و دارو با مشورت پزشک می تواند یک گزینه درمانی باشد.

اگر علایم PMDD هنوز بهبود نیافته، پزشک ممکن است  قرص ضدافسردگی SSRI (بازدارنده بازجذب سرتونین انتخابی) را برای شما تجویز کند. این دارو، سطح سرتونین را در مغز افزایش می دهد و نقش های متعددی در تنظیم کارکرد شیمیایی مغز دارد که محدود به افسردگی نیست.
پزشک می تواند مشاوره شناختی-رفتاردرمانی را به شما پیشنهاد دهد که این نوع مشاوره می تواند به شما در درک افکار و احساسات و تغییر رفتارتان کمک کند.
شما نمی توانید مانع بروز علایم PMS یا PMDD شوید اما درمان هایی که در بالا اشاره شد، می توانند به کاهش شدت و دوره علایم کمک کنند.

چشم انداز:

علایم PMS و PMDD می توانند برگشت پذیر و عودکننده باشند اما معمولا این علایم بعد از شروع قاعدگی از بین می روند. داشتن یک سبک زندگی سالم و یک برنامه درمانی جامع می تواند علایم این سندروم را در اکثر زنان کاهش دهد و یا آن را از بین ببرد.

تهیه: نازنین امتی