بی‌اشتهایی کودکان یکی از نگرانی‌های رایج والدین است. برای درمان بی‌اشتهایی کودک، ابتدا باید علت آن را پیدا کرده و سپس اقدامات مناسب را انجام دهید. در اینجا چند روش کاربردی برای افزایش اشتهای کودک پیشنهاد می‌شود:
1. رعایت تنوع در غذاها
کودکان معمولا از یکنواختی در غذا خسته می‌شوند. سعی کنید از مواد غذایی متنوع با رنگ‌ها و طعم‌های مختلف استفاده کنید تا کودک به خوردن غذا ترغیب شود.
2. تشویق و ایجاد انگیزه برای غذا خوردن
به جای اصرار و فشار، کودک را با روش‌های مثبت تشویق به خوردن غذا کنید. به عنوان مثال، می‌توانید از شکل‌های جالب برای تزیین غذاها استفاده کنید یا غذاهایی که کودک علاقه‌مند است به شکل بازی برایش آماده کنید.
3. زمان‌بندی منظم غذاها
داشتن برنامه غذایی منظم، شامل سه وعده اصلی و دو میان‌وعده سالم، می‌تواند به بهبود اشتهای کودک کمک کند. زمان‌های غذا خوردن را با فاصله‌های منظم برنامه‌ریزی کنید تا کودک گرسنه شود و میل به غذا خوردن پیدا کند.
4. فعالیت بدنی و ورزش
فعالیت بدنی منظم می‌تواند باعث افزایش اشتهای کودک شود. بازی‌ها و فعالیت‌های فیزیکی کودک را به حرکت وا می‌دارد و در نتیجه انرژی بیشتری مصرف می‌کند که این امر باعث گرسنگی می‌شود.
5. محدود کردن نوشیدنی‌ها قبل از غذا
نوشیدن بیش از حد آب، آب‌میوه یا شیر پیش از غذا خوردن می‌تواند باعث کاهش اشتها شود. بهتر است نوشیدنی‌ها را به بعد از وعده‌های غذایی موکول کنید یا مقدار آنها را کنترل کنید.
6. درگیر کردن کودک در تهیه غذا
از کودک بخواهید در فرآیند آماده‌سازی غذا شرکت کند. این کار می‌تواند حس تعلق و علاقه به غذا را در کودک افزایش دهد و او را بیشتر به خوردن غذا ترغیب کند.
7. محدود کردن مصرف تنقلات
مصرف بیش از حد تنقلات و شیرینی‌ها می‌تواند اشتهای کودک را کاهش دهد. سعی کنید میان‌وعده‌های سالم مانند میوه‌ها، سبزیجات و آجیل به کودک بدهید و از دادن تنقلات ناسالم پرهیز کنید.
8. ایجاد محیطی آرام و شاد هنگام غذا خوردن
استرس و مشاجره هنگام غذا خوردن می‌تواند منجر به بی‌اشتهایی شود. تلاش کنید زمان غذا خوردن را به لحظات خوش و بدون تنش تبدیل کنید تا کودک راحت‌تر غذا بخورد.
9. مصرف ویتامین‌ها و مکمل‌های غذایی
در صورت لزوم و به توصیه پزشک، ممکن است نیاز به مصرف مکمل‌های غذایی و ویتامین‌ها برای بهبود اشتهای کودک وجود داشته باشد. این مسئله به خصوص در مواردی که کودک از کمبودهای تغذیه‌ای رنج می‌برد، می‌تواند مؤثر باشد.
10. مشاوره با پزشک
اگر بی‌اشتهایی کودک ادامه پیدا کرد یا باعث نگرانی شد، بهتر است با پزشک کودک مشورت کنید. ممکن است علت‌های پزشکی مانند کم‌خونی، عفونت یا مشکلات گوارشی وجود داشته باشد که نیاز به بررسی و درمان تخصصی دارد.
با رعایت این نکات و صبر و توجه به نیازهای کودک، می‌توان بی‌اشتهایی او را کنترل کرده و بهبود بخشید.
بی اشتهایی کودکان یک مشکل شایع است که ممکن است دلایل متعددی داشته باشد، از جمله عوامل جسمی، روانی یا حتی عادات غذایی نامناسب. برای درمان بی‌اشتهایی کودک، باید به علت‌های آن توجه کرد و با رویکردهایی که همزمان به جنبه‌های جسمی و عاطفی کودک توجه دارند، اقدام کرد. در ادامه راهکارهایی برای مدیریت و درمان بی‌اشتهایی کودک ارائه می‌شود:
1. ایجاد یک برنامه غذایی منظم
کودکان نیاز به برنامه‌ریزی منظم غذایی دارند. سعی کنید وعده‌های غذایی و میان‌وعده‌ها را در ساعات مشخصی از روز برنامه‌ریزی کنید. ایجاد نظم در غذا خوردن به تنظیم اشتهای کودک کمک می‌کند.
2. تنوع در غذاها
سعی کنید غذاهایی با رنگ‌ها و طعم‌های متنوع تهیه کنید. کودکان به غذاهایی که ظاهری جذاب دارند و طعم‌های جدید را تجربه می‌کنند، تمایل بیشتری نشان می‌دهند. از مواد غذایی که کودک دوست دارد در کنار مواد مغذی دیگر استفاده کنید تا تجربه غذا خوردن برای او لذت‌بخش باشد.
3. وعده‌های غذایی کوچک و منظم
اگر کودک شما به خوردن مقدار زیادی غذا تمایلی ندارد، از وعده‌های غذایی کوچک و متنوع استفاده کنید. گاهی کودکان با وعده‌های کوچک بهتر کنار می‌آیند و به مرور اشتهای بیشتری پیدا می‌کنند.
4. عدم فشار و استرس در هنگام غذا خوردن
یکی از مهم‌ترین عواملی که منجر به بی‌اشتهایی در کودکان می‌شود، ایجاد فشار یا استرس هنگام غذا خوردن است. سعی کنید محیط غذا خوردن آرام و دوستانه باشد. فشار برای خوردن غذا ممکن است نتیجه معکوس داشته باشد و کودک را بیشتر از غذا خوردن دور کند.
5. تشویق به خودکفایی در غذا خوردن
اجازه دهید کودک خود غذا را انتخاب و مصرف کند. اگرچه ممکن است غذاهایی که او انتخاب می‌کند محدود به مواد خاصی باشند، اما این آزادی به او کمک می‌کند که حس استقلال بیشتری پیدا کند و ممکن است انگیزه او برای امتحان غذاهای جدید بیشتر شود.
6. تشویق به فعالیت بدنی
فعالیت بدنی منظم می‌تواند اشتهای کودک را افزایش دهد. سعی کنید او را به بازی‌های فعال و تحرک روزانه تشویق کنید. ورزش و بازی کردن نه تنها به بهبود سلامت جسمی کمک می‌کند بلکه باعث افزایش اشتها نیز می‌شود.
7. مشورت با پزشک در صورت نیاز
در صورتی که بی‌اشتهایی کودک مدت زیادی طول کشیده است یا به شدت وزن او کاهش یافته است، بهتر است با یک پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید. ممکن است نیاز به بررسی‌های پزشکی و ارائه مکمل‌های غذایی یا ویتامین‌ها باشد.
8. کاهش مصرف تنقلات
مصرف زیاد تنقلات و میان‌وعده‌های ناسالم (مانند چیپس، شکلات و نوشابه‌ها) می‌تواند باعث کاهش اشتها برای وعده‌های اصلی شود. سعی کنید مصرف این تنقلات را محدود کنید و میان‌وعده‌های سالمی مانند میوه، سبزیجات و مغزها را جایگزین کنید.
9. الگوی غذایی مناسب برای خانواده
کودکان به شدت از والدین خود الگو می‌گیرند. اگر والدین به خوردن غذاهای سالم و منظم تمایل نشان دهند، احتمالاً کودکان نیز از این الگو پیروی می‌کنند. سعی کنید در کنار کودک خود غذا بخورید و او را تشویق به امتحان غذاهای مختلف کنید.
10. آزمایش غذاهای جدید به آرامی
برخی کودکان ممکن است به دلیل حساسیت‌های طعم یا بافت به برخی غذاها بی‌میل باشند. در این موارد، می‌توانید غذاهای جدید را به تدریج و با تغییرات کوچک در رژیم غذایی معرفی کنید. این تغییرات به کودک اجازه می‌دهد بدون استرس غذاهای جدید را امتحان کند.
11. ایجاد محیطی لذت‌بخش در هنگام غذا خوردن
برای تشویق کودک به غذا خوردن، می‌توانید محیطی جذاب ایجاد کنید. استفاده از ظروف رنگی، دکوراسیون‌های کودکانه، یا حتی همراهی با داستان‌سرایی و بازی‌های مرتبط با غذا خوردن می‌تواند تجربه غذا خوردن را برای کودک دلپذیرتر کند.
12. تشویق و تحسین کودک
هر بار که کودک شما غذایی جدید یا سالم می‌خورد، او را تشویق کنید. تحسین رفتارهای مثبت در مورد غذا خوردن می‌تواند به تقویت این عادات کمک کند.
با رعایت این نکات و صبر، بی‌اشتهایی کودک به مرور زمان بهبود خواهد یافت. توجه داشته باشید که هر کودکی الگوی غذایی خاص خود را دارد و مهم است که این فرایند با آرامش و بدون فشار زیاد دنبال شود.
درمان بی اشتهایی کودکان برای والدین اهمیت ویژه ای دارد چرا که یکی از مشکلات رفتاری شایع کودکان که پدر و مادر ها را عصبانی و نگران می کند و بیش از حد میترساند، غذا نخوردن بچه هاست. روان شناسان معتقدند کودکان تا قبل از 6 سالگی به شدت سرگرم دنیای خودشان هستند و به همین دلیل توجه چندانی به دنیای خوراکی نمی کنند یا به اصطلاح برای غذا خوردن وقت ندارند.
متاسفانه اغلب والدین نمی توانند با این قضیه به درستی برخورد کنند و با توجه بیش از حد به نخوردن کودک، به جای رفع عادت نادرست، آن را بدتر می کنند. اگر شما هم با این مشکل مواجهید و نمی دانید چطور با نخوردن فرزندتان کنار بیایید، این راهنما را از دست ندهید.
برای درمان بی اشتهایی کودکان باج ندهید
کودک به راحتی می تواند حساسیت شما را به غذا خوردن یا نخوردن خودش درک کرده و آن را به یک بازی برای جلب توجه تبدیل کند، مثلا تا زمانی که شما به کودکتان باج می دهید یا بیش از حد به نخوردنش توجه کنید یا دائم از او می خواهید سر سفره بنشیند و غذایش را بخورد، احساس قدرت می کند و از شما امتیاز خواهد گرفت.
خونسرد باشید
درست است که غذا نخوردن کودک می تواند شما را تا سر حد مرگ بترساند یا حتی عصبی کند اما اجازه ندهید او این عصبانیت را در رفتار، صدا یا صورتتان تشخیص دهد. وقتی به غذا نخوردن کودک واکنش نشان می دهید (حتی اگر این واکنش منفی باشد) او احساس می کند با نخوردن رضایت بیشتری به دست می آورد و توجه بیشتری جلب می کند، پس به این رفتار ادامه خواهد داد.
در مقابل کودک درباره غذا نخوردن او صحبت نکنید
شاید شما دلتان بخواهد نگرانی خود از غذا نخوردن دختر یا پسر کوچکتان ابراز و با دیگران مشورت کنید، اما مراقب باشید که خودش این حرفها و اظهارنظرها را نشنود. وقتی شما در یک جمع خانوادگی از غذا نخوردن فرزندتان حرف می زنید، او احساس می کند مورد توجه قرار گرفته و به همین دلیل احساس رضایت می کند، بنابراین به غذا نخوردن ادامه می دهد تا توجه بیشتری جلب کند.
پاداش بدهید، اما نه خوراکی
غذا خوردن زیاد یا کم خوردن آن به سلامت کودک لطمه میزند. اگر شما برای اینکه بچه تان غذا بخورد، برایش پاداش های خوراکی از جمله شکلات، دسر و … در نظر بگیرید به مفهوم غذا در ذهن کودک صدمه می زنید. لطفا برای درمان بی اشتهایی کودکان از خوراکی استفاده نکنید.
غذا خوردن کودک را تشویق کنید
اغلب والدین به جای توجه نشان دادن به غذا خوردن کودک، امتناع او را می بینند و به آن توجه می کنند. برای اینکه بتوانید این مشکل را حل کنید باید توجه خود را تغییر دهید. اگر فرزندتان غذایش را پس زد و فقط ماست خورد، خونسردیتان را حفظ کرده و به نخوردنش واکنش نشان ندهید. در عوض بگویید: “خوشحالم که ماست دوست داری”. با این کار به فرزندتان می فهمانید که خوردن مورد تشویق است.
اجازه بدهید سر سفره بماند حتی اگر غذا نمی خورد
برای درمان بی اشتهایی کودکان لزومی ندارد کودک را به غذا خوردن مجبور کنید، اما از او بخواهید که کنار شما سر میز یا سفره بنشیند. به او بگویید هر وقت غذا خوردنش تمام شد و دیگر میلی نداشت به شما اطلاع دهد تا بشقابش را بردارید. حضور کودک سر میز یا سفره در کنار اعضای خانواده، بدون اینکه برای غذا خوردن تحت فشار باشد، در ایجاد عادات غذایی سالم مفید است. در ضمن به این موضوع توجه کنید که فرزندتان در چه زمانی گرسنه تر است تا بتوانید زمان خوردن شام یا ناهار را با نیازهای او تنظیم کنید.
بازی کنید
بچه ها از بازی کردن لذت می برند حتی اگر موضوع بازی غذا باشد. از کودک بخواهید چشم هایش را ببندد و کمی از هر ماده غذایی را توی دهانش قرار دهد تا بتواند نوع آن را از روی طعمش حدس بزند. البته یادتان باشد در این بازی فقط از غذاهایی که او دوست ندارد استفاده نکنید.
بچه ها را در پختن غذا سهیم کنید
از دختر یا پسر کوچکتان در آشپزخانه کمک بگیرید. لازم نیست او بداند که این کار را می کنید تا به خوردن تشویق شود. در عوض از او بخواهید تخم مرغ ها را بشکند، توی غذا نمک بریزد، سس را هم بزند و … وقتی غذا را سر سفره یا میز می برید با صدای بلند اعلام کنید که این غذا دست پخت هر دو نفر شماست، تا به این ترتیب انگیزه خوردن را در فرزندتان تقویت کنید.
از بچه ها نظر خواهی کنید
برای درمان بی اشتهایی کودکان بعضی وقت ها به کودک اجازه بدهید تا خودش در مورد غذا یا میان وعده ای که می خواهد بخورد تصمیم بگیرد. وقتی او می بیند که اظهارنظرش مورد توجه شما قرار گرفته، به طور قطع هیجان بیشتری برای خوردن پیدا می کند. در ضمن انتخاب های عاقلانه و سالمش را تشویق کنید. البته یادتان باشد هر بار دو یا سه انتخاب جلوی پایش قرار دهید تا برای گرفتن تصمیم دچار مشکل نشود.
مراقب الگوی غذا خوردن خودتان باشید
برای درمان بی اشتهایی کودکان باید الگوی غذایی خودتان را اصلاح کنید. وقتی شما یک وعده غذایی را حذف می کنید این فکر را در کودک ایجاد می کنید که غذا نخوردن اشکالی ندارد و او هم می تواند مثل شما گاهی از بعضی غذاها صرف نظر کند. گاهی اوقات غذاخوردن کودکان طبیعی است اما انتظاراتی که پدر و مادر یا اطرافیان از آنها دارند غیر واقعی است و تناسبی با سنشان ندارد. با یک کارشناس تغذیه مشورت کنید تا بدانید کودکتان در سن و سالی که هست باید چند بار و هر بار چه اندازه بخورد. در مورد جزئیات از جمله میوه، سبزی، تنقلات و …. از کارشناس سوال کنید. همچنین در مورد جانشین های غذایی نیز از او بپرسید تا بدانید اگر مثلا کودکتان گوشت نمی خورد، این کمبود با کدام ماده قابل جبران است.
مصرف مولتی ویتامین برای درمان بی اشتهایی کودکان
مصرف مکمل های مولتی ویتامینی برای کودکان با توجه به ویتامین هایی که دارد از جمله ویتامین های گروه ب در بهبود اشتها آن ها بسیار موثر می باشد. مصرف مکمل های مولتی ویتامینی مخصوص کودکان می تواند نیاز روزانه کودکان به ویتامین ها را تامین کند و همچنین در ارتقا و بهبود اشتهای کودکان موثر واقع شود. البته باید توجه داشت که از دادن مولتی ویتامین ها به مقدار زیاد به کودکان خودداری کنید.
