ال-گلوتامین یکی از اشکال آمینواسید گلوتامین است که عمدتا در عضلات تولید می شود و نقش کلیدی در بیشتر فرایندهای بیولوژیکی اعم از ساخت و تولید پروتئین، تنظیم کارکرد کلیه و سیستم ایمنی و مراقبت و ترمیم بافت های روده دارد. همتای آن دی-گلوتامین اثر کمتری بر روی عملکرد انسان دارد. ال-گلوتامین دومین منبع برای تامین انرژی سلولی است که به تولید دیگر ترکیبات مهم از جمله گلوکز و پورین ها (واحدهای سازنده DNA) کمک می کند. باورها براین است که با تامین ذخایر طبیعی ال-گلوتامین در بدن، بیشتر کارکردهای بیولوژیکی تقویت می شوند. ورزشکاران و بدنسازان، ال-گلوتامین مصرف می کنند که این امر به ساخت توده عضله و سرعت بخشیدن به مرحله بازیابی بعد از ورزش کمک می کند. در این مقاله به معرفی بهترین پروتئین برای عضله سازی می پردازیم.
ال-گلوتامین را نباید با ال-گلوتاتیون اشتباه گرفت زیرا ال-گلوتاتیون شکلی از مکمل گلوتاتیون است که از خواص آنتی اکسیدان برخوردار است. برخلاف گلوتامین که به طور طبیعی در بدن تولید می شود، ال-گلوتامین در آزمایشگاه و از پروتئین های حیوانی یا ترکیبات گیاهی تخمیرشده ساخته می شود.
بهترین پروتئین برای عضله سازی چیست؟
مزیت مصرف ال گلوتامین
متخصصان، ال-گلوتامین را به طیف وسیعی از مزایا اعم از درمان اضطراب، اختلال دوقطبی، بیماری کرون، افسردگی، صرع، بی خوابی، سندروم روده تحریک پذیر، چاقی، زخم پپتیک، اسکیزوفرنی و کولیت اولسراتیو مرتبط کرده اند.
گاهی از ال-گلوتامین برای تسکین برخی عوارض جانبی شیمی درمانی یا بهبود سوختگی شدید استفاده می شود.
بر اساس شواهد، استفاده از ال-گلوتامین را برای موارد زیر مطلوبتر است.
بهبود تروما
یکی از معمول ترین موارد برای استفاده از ال-گلوتامین، ترومای شدید است. دانشمندان باور دارند که با تحریک پروتئین سازی و تقویت کارکرد سیستم ایمنی، بدن بهتر می تواند از تروما یا جراحی های شدید بهبود یابد. گلوتامین یک ماده مغذی برای بیماران بخصوص افرادی است که دچار سوختگی شدید هستند. وقتی این ماده به صورت درون وریدی (به درون رگ) یا بواسطه سرم خوراکی به بیمار داده می شود، روند ترمیم زخم یا جراحت را بهبود داده و از سرایت باکتری از محل زخم به جریان خون پیشگیری می کند.
این ماده مخصوصا برای افرادی مفید است که تحت عمل پیوند مغز استخوان یا دیگر پیوندها قرار گرفته و سیستم ایمنی آنها بشدت سرکوب شده است. یک مطالعه که در سال 2009 روی بیماران دچار سوختگی انجام شد، نشان داد که سرم خوراکی ال-گلوتامین می تواند بیماری های باکتریایی و نیز مدت بستری را تا 17 روز در مقایسه با گروه کنترل کاهش دهد.
عملکرد ورزشکاران
برخی شواهد علمی ادعا می کنند که مکمل ال-گلوتامین برای ورزشکاران مفید است. این شواهد در یک مقاله مروری در ژورنال تغذیه منتشر شد. ال-گلوتامین معمولا برای کوتاه کردن دوره بازیابی بعد از ورزش شدید استفاده می شود.
عوارض جانبی شیمی درمانی
تعدادی از مطالعات نشان دادند که ال-گلوتامین می تواند در تسکین برخی عوارض جانبی پوستی ناشی از درمان سرطان مفید باشد. طبق مطالعه ای که در سال 2017 در ژورنال Molecular and Clinical Oncology منتشر شد، ال-گلوتامین بروز و شدت التهاب پوست (درماتیت بر اثر درمان) را در افرادی که تحت شیمی درمانی یا پرتودرمانی قرار دارند را کاهش می دهد. از بین 50 نفری که در این مطالعه شرکت کردند، افرادی که 10 میلی گرم ال-گلوتامین را سه بار در روز مصرف کردند، در مقایسه با گروه دارونما، درماتیت (مشکلات پوستی) این افراد کمتر شد. با این حال این مکمل تاثیری بر تغییر سطح درد مرتبط با بیماری نداشت. به هرحال بروز موکوزیت (التهاب مجرای گوارشی از جمله دهان) بواسطه ال-گلوتامین تغییری نکرد.
یک مطالعه که در سال 2007 در ژورنال Colorectal Disease منتشر شد، نشان داد که ال-گلوتامین، عوارض بعد از عمل را کاهش داده و مدت بستری را در افرادی که تحت جراحی سرطان کالورکتال قرار گرفته بودند، کمتر کرد.
برای تعیین کاربرد صحیح ال-گلوتامین در درمان سرطان ها تحقیقات بیشتری نیاز است.
برای مطالعه بیشتر: بهترین زمان مصرف BCAA
دوز و فرآورده:
درمجموع می توان گفت که روزانه 3 تا 6 گرم ال-گلوتامین را از طریق غذاهایی که می خوریم، بدست می آوریم. مکمل ال-گلوتامین که با این مقدار مصرف می شود، برای مصرف روزانه ایمن و بی خطر است.
طبق گزارش ژورنال Regulatory Toxicology and Pharmacology در سال 2008 مصرف روزانه 14 گرم مکمل ال-گلوتامین برای بزرگسالان سالم ایمن و بی خطر است. دوز این مکمل برای کودکان نباید روزانه بیشتر از 0.7 گرم به ازای هر کیلوگرم وزن کودک باشد.