پروبیوتیک ها میکروارگانیسم های زنده ای هستند که می توان آنها را از طریق مواد غذایی تخمیر شده یا مکمل های غذایی استفاده کرد. مطالعات نشان می دهد که تعادل یا عدم تعادل باکتری ها در سیستم گوارش با سلامت کلی بدن مرتبط است و یک مزیت پروبیوتیک ها به تعادل رساندن میزان میکروب ها در بدن است.
مزیت پروبیوتیک ها
در مورد اهمیت پروبیوتیک ها بسیار شنیده ایم ولی به صورت تفکیک شده مزیت آنها بررسی نشده است. پروبیوتیک ها موجب تعادل باکتری های روده شده و خواص دیگری برای بدن دارند که در این مقاله در مورد آنها صحبت می کنیم.
1. کمک به تعادل باکتری ها در سیستم گوارش
عدم تعادل باکتری ها به این معنی است که باکتری های مضر زیادی در روده وجود دارند و تعداد باکتری های مفید کافی نیست. این موضوع می تواند به علت بیماری، مصرف داروهایی مانند آنتی بیوتیک ها، رژیم غذایی نامناسب و … باشد. این موضوع می تواند مشکلاتی شامل مشکلات گوارشی، آلرژی، مشکلات ذهنی، چاقی و … ایجاد کند. مصرف پروبیوتیک ها می تواند موجب تعادل باکتری ها در روده شود.
2. پیشگیری و درمان اسهال
یک مزیت پروبیوتیک ها توانایی آنها برای جلوگیری از اسهال یا کاهش شدت آن است. اسهال یک عارضه جانبی شایع مصرف آنتی بیوتیک ها است. چرا که آنتی بیوتیک ها می توانند موجب برهم خوردن تعادل باکتری های مفید و مضر در روده شوند. مطالعات متعدد نشان می دهد که استفاده از پروبیوتیک با کاهش خطر ابتلا به اسهال متعاقب مصرف آنتی بیوتیک ها همراه است. پروبیوتیک ها همچنین می توانند به درمان سایر انواع اسهال کمک کنند. مطالعات نشان می دهند برخی از گونه های پروبیوتیک ها می توانند مدت زمان اسهال عفونی را به طور متوسط 25 ساعت و خطر ابتلا به اسهال مسافران را به میزان 8 درصد کاهش دادند. مصرف سویه هایی مانند لاکتوباسیلوس رامنوسوس، لاکتوباسیلوس کازئی و مخمر ساکارومایسس بولاردی اغلب با کاهش خطر ابتلا به اسهال مرتبط است.
3. بهبود مشکلات روانی
تعداد روزافزون مطالعات، سلامت روده را به سلامت روان پیوند می دهند. مطالعات حیوانی و انسانی نشان می دهند که مکمل های پروبیوتیک می توانند برخی از اختلالات روانشناختی را بهبود بخشند. یک مطالعه مروری نشان داد، مکمل درمانی با سویه های بیفیدوباکتریوم و لاکتوباسیلوس برای 1-2 ماه، می تواند اضطراب، افسردگی، اوتیسم، اختلال وسواسی-اجباری (OCD) و حافظه را بهبود بخشد.
مزیت پروبیوتیک ها در مطالعه 40 بیمار مبتلا به افسردگی نیز دیده شد. مصرف مکمل های پروبیوتیک به مدت 8 هفته کاهش افسردگی، کاهش سطح نشانگر التهابی CRP و هورمون هایی مانند انسولین را، در مقایسه با افرادی که پروبیوتیک را مصرف نکردند، نشان داد.
4. حفظ سلامت قلب
یک مزیت پروبیوتیک ها کاهش کلسترول LDL، کلسترول و فشار خون است. برخی از باکتری های تولید کننده اسید لاکتیک ممکن است کلسترول را به وسیله تجزیه صفرا در روده کاهش دهند. صفرا، یک مایع که عمدتا از کلسترول ساخته شده است، به عمل هضم در سیستم گوارش کمک می کند. با تجزیه صفرا، پروبیوتیک ها می توانند از بازجذب کلسترول در روده جلوگیری کنند، در غیر این صورت کلسترول وارد خون می شود.
همچنین بررسی 9 مطالعات نشان داده است که مکمل های پروبیوتیک تا حدودی به کاهش فشار خون کمک می کنند.
5. کاهش شدت آلرژی و اگزما
سویه های پروبیوتیک خاصی ممکن است شدت اگزما در کودکان و نوزادان را کاهش دهد. یک مطالعه نشان داد علائم اگزما نوزادان تغذیه شده با شیر غنی شده با پروبیوتیک، در مقایسه با نوزادان که شیر معمولی استفاده می کردند، بهبود یافته است.
مطالعه دیگری کودکانی را مورد مطالعه قرار داد که مادران آنها در دوران بارداری از پروبیوتیک استفاده کرده اند. ریسک ابتلای این کودکان به اگزما در دو سال اول زندگی 83 درصد کمتر بود. با این حال، ارتباط بین پروبیوتیک و کاهش شدت اگزما هنوز ضعیف است و تحقیقات بیشتری باید انجام شود. برخی پروبیوتیک ها ممکن است پاسخ های التهابی مرتبط با آلرژی شیر یا محصولات لبنی را کاهش دهد. با این حال، شواهد ضعیت است و مطالعات بیشتری مورد نیاز است.
با محصولات پروبیوتیک آشنا شوید: کپسول لاکتوگات ویواتیون
6. کاهش علائم اختلالات گوارشی
انواع خاصی از پروبیوتیک ها از گونه های بیفیدوباکتریوم و لاکتوباسیلوس موجب بهبود علائم در افراد مبتلا به کولیت اولسراتیو خفیف شده اند. یک مطالعه نشان داد که مصرف مکمل حاوی E.coli Nissle به اندازه مصرف داروها در حفظ بهبودی در افراد مبتلا به کولیت اولسراتیو موثر بود. با این حال، به نظر می رسد پروبیوتیک ها اثر کمی بر علائم بیماری کرون دارند. اما ممکن است برای دیگر اختلالات روده مفید باشند. تحقیقات اولیه نشان می دهد پروبیوتیک ممکن است به رفع علائم سندرم روده تحریک پذیر (IBS) کمک کند. همچنین نشان داده شده که پروبیوتیک ها می توانند تا 50 درصد در کاهش خطر ابتلا به آنتروکولیت نکروزان شدید، که یک بیماری کشنده در نوزادان نارس است، موثر باشند.
7. تقویت سیستم ایمنی
کمک به تقویت سیستم ایمنی از دیگر مزیت پروبیوتیک ها است. همچنین، نشان داده شده است برخی از پروبیوتیک ها برای تولید آنتی بادی طبیعی در بدن موثر هستند. همچنین ممکن است سلول های ایمنی مانند سلول های تولید کننده IgA، لنفوسیتهای T و سلول های کشنده طبیعی را افزایش دهند.یک مطالعه بزرگ نشان داد که مصرف پروبیوتیک ها احتمال و مدت زمان عفونت های تنفسی را کاهش می دهد. مطالعه دیگری شامل 570 کودک نشان داد که مصرف لاکتوباسیلوس GG تعداد و شدت عفونت های تنفسی را تا 17درصد کاهش داد. همچنین نشان داده شده که لاکتوباسیلوس کریسپاتوس تا 50 درصد می تواند موجب کاهش خطر ابتلا به عفونت های دستگاه ادراری در زنان شود.
8. کمک به کاهش وزن و چربی شکم
پروبیوتیک ها ممکن است از طریق تعدادی از مکانیسم های مختلف به کاهش وزن کمک کنند. برای مثال، برخی پروبیوتیک ها از جذب چربی رژیم غذایی در روده جلوگیری می کنند. سپس چربی از طریق مدفوع دفع شده و در بدن ذخیره نمی شود. همچنین ممکن است باعث القا احساس سیری، سوختن کالری بیشتر و ذخیره چربی کمتر شوند. این امر تا حدی با افزایش سطح هورمون های خاصی مانند GLP-1 انجام می شود.
همچنین ممکن است به صورت مستقیم به کاهش وزن کمک کنند. در یک مطالعه دیده شد که خانم هایی که از لاکتوباسیلوس رامنوسوس به مدت 3 ماه استفاده کرده بودند 50 درصد کاهش وزن بیشتری نسبت به زنان دیگر داشتند.
با این حال، مهم است که آگاه باشید که همه سویه های پروبیوتیک در کاهش وزن موثر نیستند. به عنوان مثال مطالعه ای نشان داد برخی پروبیوتیک ها مانند لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس حتی می توانند باعث افزایش وزن شوند.
گردآورنده: نگار رفیعی (کارشناس ارشد تغذیه)
