بیش از یک پنجم افراد، یبوست مزمن را تجربه می کنند. یبوست حالتی است که در زنان سالمند بسیار شایع است. یبوست حالتی است که اگر مورد توجه قرار نگیرد، براحتی سلامت شما را به خطر می اندازد. عوامل متعددی از رژیم غذایی گرفته تا دیگر بیماری ها در یبوست نقش دارد که می تواند به بروز مشکلات منجر شود. در این مقاله به علت بروز یبوست و عوارض ناشی از آن و راهکاری برای درمان یبوست می پردازیم.
چه وقت می گوییم فرد دچار یبوست شده؟
اکثر افراد تصور می کنند که یبوست به معنی نداشتن حرکات مکرر و کافی روده است. در واقع یبوست، حالتی بسیار پیچیده و ظریف است که با طیفی از علایم ناشناخته همراه است.
مردم ممکن است تصور کنند که اگر هر روز حرکات روده را داشته باشند، نمی توانند دچار یبوست شده باشند اما شما می توانید فقط با داشتن یکی از علایم زیر مطابق با تعریف پزشکی از یبوست، به این مشکل پی ببرید:
- حرکات روده کمتر از سه مرتبه در هفته
- احساس فشار با شروع یا پایان یافتن حرکات روده
- یکدست بودن مدفوع که همانند سنگ و سنگریزه است
- احساس تخلیه ناقص
بسته به شدت، یبوست می تواند باعث بروز مشکلاتی مثل درد شکم و نفخ شود. فشار شدید در طول حرکات روده می تواند باعث بروز موارد زیر شود:
- هموروئید (رگ های متورم)
- شقاق مقعد (پاره شدن)
- پرولاپس (پایین افتادگی) مقعد که درآن، بخشی از رکتوم از طریق مجرای آنوس بیرون زده می شود.
دلایل یبوست چیست؟
بیوست، دلایل و عوامل خطر متفاوتی دارد که از رژیم غذایی ضعیف تا بیماری های بسیار جدی متغیر است. برحسب اینکه چگونه بدن ما کار می کند، دلایل یبوست می تواند به سه دسته تقسیم شود:
کند بودن حرکات روده: وقتی مدفوع فورا از مجرای گوارش حرکت نمی کند، ممکن است به یبوست دچار شده اید. عوامل خطر مربوط به کندی حرکات روده شامل رژیم غذایی کم فیبر، کم شدن آب بدن و مصرف برخی داروها مثل داروهای آرامبخش یا داروهای ضدافسردگی می باشد. انسداد روده یکی دیگر از دلایل است که می تواند ناشی از مسدود شدن روده، نقاط باریک در روده بنام تنگی روده یا حتی سرطان باشد.
مشکلات مخابره عصب: مشکلات عصبی می تواند بر حرکت مدفوع در مجرای گوارشی تاثیر بگذارد.
یبوست می تواند برای افرادی با بیماری های پارکینسون و ام.اس به یک معضل تبدیل شود.
اختلال در عضله کف لگن: ضعیف بودن عضله لگن و دیگر مشکلات مربوط به عملکرد عضله عاملی است که می تواند به یبوست منجر شود. عضلات کف لگن بایستی به شیوه خاص کار کنند تا بتوانند مدفوع را از طریق رکتوم حرکت دهند.
درمان یبوست چگونه؟
خبر خوب این است که اگر دچار یبوست هستید، تغییر سبک زندگی می تواند به مدیریت و حل این مشکل کمک کند. نکات پیشگیری شامل موارد زیر است:
افزایش دریافت فیبر: غذاهای غنی از فیبر مثل میوه ها، سبزیجات و غلات کامل و سبوس دار همگی به بهبود کارکرد روده کمک می کنند. اگر روده حساسی دارید، از خوردن میوه هایی با فروکتوز بالا مثل سیب، گلابی و هندوانه پرهیز کنید که می توانند باعث نفخ شوند.
ورزش: ورزش منظم می تواند به حرکت مدفوع در مقعد کمک کند.
نوشیدن آب فراوان: روزانه هشت لیوان آب بنوشید و از خوردن کافئین پرهیز کنید که می تواند باعث کم شدن آب بدن شود.
وقتی احساس دفع مدفوع دارید، فورا به دستشویی بروید: وقتی اجبار به رفتن به دستشویی دارید، آن را به تاخیر نیاندازید.
آشنا شویم با کپسول: بایوگات ویواتیون
محققان دریافتند که به طور متوسط پروبیوتیک ها، زمان حرکت روده را تا 12.4 ساعت کند می کنند، تعداد حرکات روده را تا 1.3 در هفته افزایش می دهند و به نرم کردن مدفوع کمک می کنند و عبور مدفوع از مقعد را آسان می کنند. پروبیوتیک ها که حاوی بایفیدوباکتریوم هستند، موثرترین ماده بشمار می روند. این مطالعه در مجله تغذیه بالینی امریکا در اکتبر منتشر شد.
تنظیم: زهرا محبی(کارشناس ارشد تغذیه)
