امروز مکمل ها بیشتر از همیشه محبوب هستند. به عنوان مثال، مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های آمریکا به زنان در سنین باروری توصیه می کند که از مکمل های اسید فولیک مصرف کنند. به طور مشابه، به افرادی که در آب و هوای سردتر زندگی می کنند، مکمل های ویتامین D توصیه می شود. باور اشتباه در مصرف مکمل وجود دارد ولی آیا همه نیاز بدن از طریق دریافت مکمل ها تامین می شود؟
باور اشتباه در مصرف مکمل
در این مقاله به مجموعه ای از خرافات و باور اشتباه در مصرف مکمل و مواد معدنی می پردازیم.
1. بیشتر همیشه بهتر است
یکی از باور اشتباه در مصرف مکمل این است که همیشه استفاده بیشتر بهتر است.. در واقع مصرف بیش از حد آن ها بعضی مواقع می تواند خظرناک باشد. از آنجایی که مکمل ها بدون نسخه در دسترس هستند، افراد می توانند هر دوزی که می خواهند استفاده کنند. با این حال، دوزهای بالا برخی از ویتامین ها می تواند سیستم بدن را مختل کند. به عنوان مثال، مصرف بیش از حد ویتامین C می تواند با توانایی بدن در جذب مس تداخل ایجاد کند. همچنین فسفر بیش از حد می تواند مانع از جذب کلسیم شود. بدن قادر به دفع مقادیر زیاد ویتامین های A، D و K نیست و در صورت مصرف بیش از حد، این ویتامین ها می توانند به سطوح سمی برسند. علاوه بر این، ویتامین C یا کلسیم بیش از حد ممکن است باعث اسهال و معده درد شوند. مصرف بیش از حد ویتامین D در طولانی مدت می تواند باعث تجمع کلسیم در بدن شود که به آن هایپرکلسمی می گویند. هایپرکلسمی می تواند استخوان ها را تضعیف کرده و به قلب و کلیه ها آسیب برساند.
2. محصولات طبیعی ایمن هستند
برخی از ترکیبات طبیعی گیاهان دارای خواص دارویی هستند؛ به عنوان مثال، ریشه قاصدک یک ملین است، در حالی که برگ های قاصدک ادرار آور هستند. با این حال طبیعی بودن یک محصول لزوما تضمین کننده ایمنی و یا اثربخشی آن نیست. در خصوص این محصولات همواره پرسش هایی وجود دارد. پس از رقیق سازی چه مقدار از ترکیبات گیاهی مورد نظر در محصول نهایی باقی می ماند؟ مصرف چه میزان از محصول برای مشاهده اثربخشی لازم است؟ و میزان مجاز مصرف چه قدر است؟
3. مصرف مکمل ها همراه با داروها بلامانع است
بر خلاف باور اشتباه در مصرف مکمل بسیاری از مکمل ها حاوی مواد فعالی هستند که ممکن است با داروهای دیگر تداخل داشته باشند. بنابراین، مکمل ها ممکن است اثرات داروها را تقویت کنند یا کاهش دهند. در یک مطالعه مروری، تداخلات دارویی و موارد منع مصرف مرتبط با گیاهان و مکمل های غذایی بررسی شد. 1491 اثر متقابل مختلف بین مکمل های غذایی و گیاهی و داروها یافت شد. بنابراین بهتر است قبل از مصرف هرگونه مکمل یا داروی گیاهی با پزشک و یا داروساز مشورت نمایید.
4. مکمل ها از سلامت قلب محافظت می کنند
داده های مرتبط با مصرف مکمل ها نظیر مولتی ویتامین ها، ویتامین D، کلسیم و ویتامین C هیچ گونه سودمندی مداوم در پیشگیری از بیماری های قلبی عروقی، سکته قلبی و یا مغزی و کاهش مرگ و میر ناشی از بیماری ها نشان نمی دهند. یکی از باورهای اشتباه درباره مکمل ها خواص پیشگیری از بیماری قلبی است. با این حال نتایج حاکی از آن است که مصرف اسید فولیک به تنهایی و یا مکمل های حاوی ویتامین های B شامل اسید فولیک، B6 و B12 با کاهش احتمال ابتلا به سکته مغزی همراه می باشند.
5. ویتامین C از سرماخوردگی جلوگیری می کند
شواهدی که نشان می دهد ویتامین C می تواند از سرماخوردگی جلوگیری کند ضعیف است. در یک مطالعه مروری با هدف بررسی تاثیر مصرف مداوم مکمل های ویتامین C و یا شروع مصرف این مکمل ها در صورت بروز علائم سرماخوردکی بر کاهش شیوع، طول مدت و شدت بیماری سرماخوردگی دانشمندان دریافتند که مصرف ویتامین C اگرچه شدت علائم و طول مدت سرماخوردگی را کاهش می دهد ولی از سرماخوردگی جلوگیری نمی کند. مصرف این ویتامین ممکن است برای افرادی که در دوره های کوتاه مدت تمرینات شدید ورزشی انجام می دهند، مانند دوندگان ماراتن، مفید باشد.
6. ویتامین D از سرطان جلوگیری می کند
یکی از باور اشتباه در مصرف مکمل خواص ویتامین دی است. در مورد اینکه آیا ویتامین D اثر ضد سرطانی مفیدی دارد یا خیر، اتفاق نظر وجود ندارد. یک مطالعه در سال 2018، ارتباط بین مصرف مکمل های ویتامین D و خطر سرطان را بررسی کرد. محققان دریافتند که مصرف ویتامین D در مقایسه با دارونما تاثیر بیشتری در کاهش خطر ابتلا به سرطان های تهاجمی یا حوادث قلبی عروقی نداشته است. با این حال، برخی از مطالعات بین سطوح سرمی پایین ویتامین D و خطر بیشتر ابتلا به سرطان روده بزرگ ارتباط یافته اند. یک مطالعه بزرگ در سال 2019 به این نتیجه رسید که اگرچه ویتامین D باعث کاهش بروز سرطان نمی شود، اما مرگ و میر ناشی از سرطان را کاهش می دهد. همچنین یک کارآزمایی بالینی بزرگ دیگر نشان داد که اگرچه مصرف ویتامین D با کاهش بروز سرطان مرتبط نیست، اما با کاهش بروز سرطان پیشرفته مرتبط است.
با مکمل های ویتامین دی آشنا شوید: سافت ژل ویتامین دی 2000 ویواتیون
7. پروبیوتیک ها و پری بیوتیک ها همه بیماری ها را درمان می کنند
پروبیوتیک ها مکمل هایی حاوی میکروارگانیسم های مفید و پری بیوتیک ها شامل ترکیبات مورد نیاز برای رشد باکتری های دستگاه گوارش هستند. شکی نیست که باکتری های دستگاه گوارش برای سلامت حیاتی هستند. علم میکروبیوم هنوز نسبتا جوان است، اما در حال حاضر دانشمندان دریافته اند در بیماری هایی مانند فشار خون بالا، دیابت و افسردگی نقش دارد. اگرچه هنوز شکاف های بزرگی در درک ما از رابطه بین میکروبیوم و سلامت وجود دارد، دانشمندان نشان داده‌اند که پروبیوتیک‌ها می توانند در کمک به درمان برخی بیماری ها از جمله اسهال ناشی از مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها و علائم سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) موثر باشند.
8. آنتی اکسیدان ها عمر را افزایش می دهند
آنتی اکسیدان ها ترکیباتی نظیر ویتامین C، ویتامین E، سلنیوم و کاروتنوئیدها مانند بتا کاروتن هستند که از اکسیداسیون سایر ترکیبات جلوگیری می کنند. میوه ها و سبزیجات سرشار از آنتی اکسیدان هستند. تحقیقات نشان داده است احتمال ابتلا به برخی بیماری ها در افرادی که سبزیجات و میوه های بیشتری مصرف می کنند، کمتر است. با این حال، مشخص نیست که این نتایج به میزان آنتی اکسیدان های موجود در سبزیجات و میوه ها و یا سایر ترکیبات موجود در آن ها، سایر عوامل در رژیم غذایی افراد و سایر انتخاب های سبک زندگی مرتبط هستند یا خیر.
اگرچه به نظر می رسد مصرف آنتی اکسیدان ها ممکن است از طریق کاهش اکسیداسیون، خطر بیماری ها و مرگ را کاهش دهد، بر اساس مطالعات موجود مصرف این مکمل ها منجر به افزایش طول عمر نمی شود.
سخن آخر
ویتامین ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان ها برای سلامت حیاتی هستند. با این حال، استفاده از یک رژیم غذایی متنوع و سالم، سطوح کافی از این مواد را در اختیار افراد قرار می دهد. به طور کلی صرف نظر از مصرف اصولی ویتامین ها و مواد معدنی در شرایط ضروری، استفاده بی رویه از مکمل ها توصیه نمی شود. بهتر است قبل از مصرف هر دارو یا مکمل با پزشک و یا داروساز مشورت نمایید.
گردآورنده: نگار رفیعی (کارشناس ارشد تغذیه)
