اسیدهای چرب امگا 3 بسیار مهم هستند. نقش امگا 3 در بدن، فواید و مزیت های اسیدهای چرب امگا 3 برپایه شواهد و مستندات علمی در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است.
1- نقش امگا 3 در مقابله با افسردگی
افسردگی یکی از شایعترین اختلالات روانی در دنیاست که علایم آن شامل: غم و ناراحتی، خواب آلودگی و بی علاقگی و بی تفاوت بودن نسبت به زندگی می باشد. اضطراب نیز یکی از اختلالات شایع است که با نگرانی دایمی و عصبی بودن همراه است. مطالعات نشان می دهند افرادی که امگا 3 را به طور منظم مصرف می کنند، کمتر دچار افسردگی می شوند. بنابراین وقتی افراد افسرده یا مضطرب شروع به مصرف مکمل های امگا 3 می کنند، علایم آنها بهبود می یابد. 3 نوع اسید چرب امگا 3 وجود دارد: ALA، EPA و DHA. که از بین آنها، EPA در مقابله با افسردگی بهترین گزینه بشمار می آید.
2- نقش امگا 3 در سلامت چشم
DHA که نوعی امگا 3 است، از اجزای تشکیل دهنده شبکیه چشم است. وقتی DHA به میزان کافی دریافت و جذب نشود، مشکلات بینایی ظاهر می شود. بنابراین مصرف امگا 3 به میزان کافی با کاهش خطر تحلیل ماکولار که اولین علت آسیب های دایمی چشم و کوری است، ارتباط دارد.
3- نقش امگا 3 در سلامت مغز جنین و کودک
امگا 3 برای رشد مغز نوزادان و اطفال بسیار مهم و حیاتی است. DHA، حدود 40 درصد از اسیدهای چرب پلی غیراشباع در مغز و حدود 60 درصد در شبکیه چشم را بخود اختصاص داده است. بنابراین جای تعجب نیست که نوزادان و اطفالی که با فرمول های غنی شده با DHA تغذیه شده اند، در مقایسه با اطفالی که با این فرمول تغذیه نشده اند، قوه بینایی بهتری دارند.
4- نقش امگا 3 در سلامت قلب و عروق
حملات قلبی و سکته از دلایل مهم مرگ ومیر در دنیا محسوب می شوند. امگا 3 باعث کاهش 15 تا 30 درصدی سطح تری گلیسریدها می شود. می تواند سطح فشار خون را در افرادی با فشار خون بالا کاهش دهد. امگا 3 می تواند سطح کلسترول خوب یا HDL را بالا ببرد. می تواند از چسبیدن پلاکت های خون به یکدیگر جلوگیری کند و به پیشگیری از تشکیل لخته که برای سلامت فرد مضر است، کمک کند. امگا 3 با صاف کردن شریان ها و جلوگیری از هرگونه صدمه و آسیب عروقی می تواند از گرفتگی شریان ها و سفت و تنگ شدن آنها جلوگیری نماید. امگا 3 تولید برخی مواد که در طول پاسخ التهابی آزاد می شوند را کاهش می دهد. علی رغم اثرات مفید امگا 3 بر خطر بیماری قلبی، هیچ شواهد قانع کننده ای وجود ندارد که ثابت کند مکمل های امگا 3 می توانند از حملات قلبی یا سکته پیشگیری کنند.
5- نقش امگا 3 در کاهش علایم ADHD در کودکان
اختلال بیش فعالی ناشی از نقص توجه (ADHD) یک اختلال رفتاری است که با بی توجهی، بیش فعالی و رفتارهای شتابزده تشخیص داده می شود. بسیاری از مطالعات نشان دادند که سطح اسیدهای چرب امگا 3 در کودکان ADHD در مقایسه با کودکان سالم کمتر است. همچنین برخی مطالعات نشان دادند که مکمل های امگا 3 می توانند علایم ADHD را کاهش دهند. امگا 3 می تواند به بهبود اختلال بی توجهی و تکمیل وظایف کمک کند و حتی بیش فعالی، رفتارهای شتابزده، بی قراری و پرخاشگری را کاهش دهد. اخیرا محققان مشاهده کردند که مکمل روغن ماهی، یکی از گزینه های جدید برای درمان ADHD می باشد.
6- مقابله با التهاب
التهاب یک پاسخ طبیعی به عفونت و آسیب های بدنی است. بنابراین التهاب برای حفظ سلامت مفید و حیاتی است. به هرحال گاهی اوقات التهاب طولانی می شود و حتی بدون عفونت یا آسیب رخ می دهد که به این حالت، التهاب مزمن یا بلندمدت گفته می شود. التهاب بلندمدت می تواند منجر به بسیاری از بیماری های مزمن از جمله بیماری قلبی و سرطان شود. نکته جالب اینجاست که اسیدهای چرب امگا 3 می توانند تولید مولکول ها و مواد مرتبط با التهاب مثل ایکوسانوئیدها و سایتوکین ها را کاهش دهند. مطالعات به رابطه بین افزایش جذب امگا 3 و کاهش التهاب اشاره کردند.
7- مقابله با بیماری های خود ایمن
در بیماری های خودایمنی، سیستم ایمنی بجای سلول های بیگانه به اشتباه به سلول های سالم حمله می کند. دیابت نوع 1 یکی از بیماری های خودایمنی است که سیستم ایمنی به سلول های تولیدکننده انسولین در پانکراس حمله می کند. امگا 3 می تواند با برخی از این بیماری ها مقابله کند و این مکمل برای کودکان و اطفال اهمیت ویژه ای دارد. مطالعات نشان می دهند که دادن امگا 3 به میزان کافی به کودکان یک ساله با کاهش خطر ابتلا به بیماری های خودایمنی از جمله دیابت نوع 1، دیابت خودایمنی و ام.اس ارتباط دارد. امگا 3 می تواند به درمان لوپوس، آرتریت روماتوئید، کولیت اولسراتیو، بیماری کرون و پسوریازیس کمک کند.
آشنایی با مکمل: سافت ژل امگا 3 ویواتیون
8- بهبود اختلالات روانی
طبق گزارشات، کاهش سطح امگا 3 با اختلالات روانپریشی ارتباط دارد. مطالعات نشان می دهند که مکمل امگا 3 می تواند دفعات بدخلقی و عود اختلالات خلق وخو را در بیماران شیزوفرنی و اختلال دوقطبی کاهش دهد. مکمل اسیدهای چرب امگا 3 می تواند رفتارهای خشن را کاهش دهد.
9- نقش امگا 3 در مقابله با آلزایمر
افت کارکرد مغز، یکی از عواقب و پیامدهای اجتناب ناپذیر کهولت سن و پیری است. بسیاری از مطالعات به رابطه بین افزایش جذب امگا 3 و کاهش افت قوه ذهنی ناشی از کهولت سن و کاهش خطر بیماری آلزایمر اشاره کردند. مروری بر مطالعات کنترلی نشان می دهد که مکمل های امگا 3 می توانند در شروع بیماری یعنی وقتی علایم بیماری آلزایمر بسیار خفیف است، مفید و سودمند باشند. یاداور می شویم که تحقیقات بیشتری برای تاثیر امگا 3 بر سلامت مغز موردنیاز است.
10- نقش امگا 3 در پیشگیری از سرطان
سرطان، یکی از دلایل مرگ ومیر در کشورهای غربی است و طبق ادعاها، اسیدهای چرب امگا 3 می تواند خطر ابتلا به سرطان ها را کاهش دهد. مطالعات نشان می دهند افرادی که امگا 3 مصرف می کردند، به میزان 55 درصد کمتر در معرض خطر سرطان کولون قرار گرفتند. به علاوه مصرف امگا 3 با کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات در مردان و سرطان سینه در زنان ارتباط دارد. به هرحال همه مطالعات به نتایج مشابهی دست نیافتند.
تنظیم: زهرا محبی(کارشناس ارشد تغذیه)
