نوزادان ما برای ساختن هموگلوبین به آهن نیاز دارند که بتواند اکسیژن را از طریق خون به تمام سلول های بدن برساند. این هموگلوبین است که به گلبول های قرمز خون، رنگ می دهد. وقتی شما آهن به مقدار کافی ندارید، گلبول های قرمزخون به گلبول های کوچک و کم رنگ تبدیل می شوند که به این حالت، آنمی (کم خونی) گفته می شود. در چنین حالتی آنها نمی توانند اکسیژن را به مقدار کافی به ارگان ها و عضلات بدن برسانند. مصرف مکمل آهن برای کودکان در شرایط خاصی بسیار کمک کننده است در این مقاله به علائم و عوارض ناشی از کم خونی و بررسی میزان آهن مورد نیاز در گروه های سنی مختلف و همچنین بررسی ضرورت دریافت مکمل آهن برای کودکان پرداخته شده است.
برای اینکه مغز به طور طبیعی رشد کند نوزادان و کودکان به آهن نیاز دارند. نوزادانی که دچار کمبود آهن هستند، ممکن است تحرک کمتر و رشد کند و آهسته ای داشته باشند. در کودکان کمبود آهن می تواند بر عملکرد تحصیلیشان تاثیر بگذارد. نداشتن آهن به مقدار کافی می تواند منجر به مشکلاتی در تمرکز، کم شدن میزان توجه و ضعیف شدن عملکرد تحصیلی شود. پایین بودن سطح آهن می تواند باعث خستگی و ضعف شود.
نوزادان و کودکان به چه مقدار آهن نیاز دارند؟
نوزادان با منبعی از آهن متولد می شوند که این منبع وقتی آنها در شکم مادر هستند از خون مادر بدست می آید.
در 6 ماهه اول زندگی، نوزادان شیرخوار، آهن مورد نیاز بدنشان را از شیر مادرشان بدست خواهند آورد. اگر تغذیه با شیرمادر انجام نمی شود، از شیر خشک غنی شده با آهن مخصوص سنین تولد تا 1 سالگی استفاده کنید. این شیرخشک باید برپایه شیرگاو باشد. زمانی که نوزادان شروع به خوردن غذاهای جامد می کنند، مقدار آهن موردنیاز بدنشان به سن آنها بستگی دارد.
مقدار آهن توصیه شده در روز سن
11 میلی گرم 7 تا 12 ماهگی
7 میلی گرم 1 تا 3 سالگی
10 میلی گرم 4 تا 8 سالگی
8 میلی گرم 9 تا 13 سالگی
11 میلی گرم (برای پسران) و 15 میلی گرم (برای دختران) 14 تا 18 سالگی
موسسه سلامت کانادا، مقدار توصیه شده روزانه (RDA) را متوسط جذب روزانه موادمغذی تعریف می کند که برای برطرف کردن نیاز همه افراد سالم (97 تا 98درصد) کافی باشد.
برای مطالعه بیشتر: فقر آهن در کودکان
آیا مکمل آهن برای کودکان ضروری است؟
نوزادانی که با زایمان طبیعی بدنیا آمده اند و از همان لحظه تولد، شیر مادر تغذیه می کنند یا شیرخشک غنی شده با آهن می خورند، نیازی به مکمل آهن ندارند.
نوزادانی که با زایمان سزارین بدنیا آمده اند، از هشت هفتگی تا یک سالگی باید مکمل آهن مصرف کنند.
کودکان بالاتر از یک سال نیازی به مکمل آهن ندارند مگراینکه غذاهای غنی از آهن را به مقدار کافی نمی خورند. اگر شما فکر می کنید کودکتان به مقدار کافی آهن دریافت نمی کند با پزشک کودکتان صحبت کنید.
علایم کمبود آهن در نوزادان چیست؟
وقتی نوزادان آهن را به مقدار کافی دریافت نمی کند آنها این علایم را نشان می دهند:
- کند بودن افزایش وزن
- کم رنگ شدن پوست
- بی اشتهایی
- تحریک پذیری (نق زدن، بی قراری)
دو نوع آهن وجود دارد:
- آهن هم که در گوشت ها یافت می شود و براحتی جذب بدن می شود.
- آهن غیر هم که از منابع گیاهی مثل حبوبات، سبزیجات و غلات بدست می آید.
چه غذاهایی منبع خوبی از آهن هستند؟
- گوشت ها: گوشت گوساله، گوشت بره، جگر، مرغ و بوقلمون
- ماهی: نوزادان زیر 1 سال نباید سخت پوستان یا صدف داران مثل خرچنگ، میگو یا صدف خوراکی بخورند
- تخم مرغ: سفیده تخم مرغ را به نوزادان زیر 1 سال ندهید.
- غلات: غلات غنی شده با آهن، نان سبوس دار، نان غنی شده، پاستا و برنج
- حبوبات: نخود، عدس، نخود و لوبیای خشک شده
- سبزیجات: اسفناج، بروکلی، کلم بروکسل، نخود سبز، لوبیاها
برای اینکه بدن بتواند آهن بیشتری را جذب کند، این غذاها را با منابع خوبی از ویتامین ث مثل پرتقال، گوجه فرنگی و فلفل قرمز ترکیب کنید. به عنوان مثال یک وعده غلات صبحانه غنی شده با آهن را با یک لیوان آب پرتقال میل کنید یا مقداری گوشت را با سس گوجه فرنگی مخلوط کنید و روی اسپاگتی بریزید و میل کنید.
آیا شیر گاو منبع خوبی از آهن است؟
خیر. شیرگاو منبع خوبی از آهن نیست. حتی اگر شیرگاو به اندازه شیر مادر حاوی مقدار زیادی آهن باشد، بخوبی جذب بدن نخواهد شد.
صبر کنید تا نوزادتان به سن 9 تا 12 ماهگی برسد و سپس شیرگاو را به او بدهید. قبل از اینکه دادن شیرگاو را به نوزادتان شروع کنید مطمئن شوید که نوزادتان از دیگر منابع، آهن و ویتامین ث را دریافت می کند.
نوشیدن شیرگاو زیادی می تواند منجر به کمبود آهن شود. نوزادان 12 ماهه یا بزرگتر باید هر روز 500 تا 750 میلی لیتر شیر بنوشند. شما می توانید شیرگاو را از یک فنجان شروع کنید.
تنظیم: زهرا محبی
