رژیم غذایی در بارداری نقش مهمی دارد. بارداری معمولا به مدت ۲۸۰ روز یا ۴۰ هفته بطول می انجامد. بطور قراردادی از اولین روز آخرین قاعدگی این شمارش روزهای بارداری شمارش می شود. دوران بارداری به سه دوره ی سه ماهه تقسیم می شود. سه ماهه اول بارداری ضربان قلب جنین قابل شنیدن است. سه ماهه دوم بارداری هفته چهاردهم اولین حرکات جنین توسط مادر احساس می گردد. سه ماهه سوم بارداری برخی از مادران انقباضات کاذب زایمانی موسوم به برکستون- هیکز را تجربه می کنند.
روند افزایش وزن در بارداری
در مادر با BMI نرمال افزايش وزنی بین 5/11 تا 16 کيلوگرم در طول بارداري توصیه می شود. BMI بين 26 تا 29 باشد لازم است بين 5/7 تا 11 کيلوگرم اضافه وزن پيدا کند. افراد چاق که داراي BMI بالاي 26 هستند هم اگر 6 کيلوگرم وزن بگيرند افزايش وزنشان مناسب است. اين افزايش وزن بارداري، 50درصد مربوط به مادر و 50 درصد مربوط به جنين و ضمايم بارداری است.
انرژی در رژیم غذایی در بارداری
نیاز مادر باردار به انرژی درسه ماهه ی اول بارداری مانند دوران پیش از بارداری است، ولی درسه ماهه ی دوم و سوم بارداری باید روزانه ۳۰۰۰ کالری بیشتر دریافت کنند. مصرف زیاد کالری موجب چاقی مادران باردار و بازگشت مشکل تر به مقدار وزن پیش از بارداری می شود. مصرف کم انرژی در دوران بارداری نیز می تواند موجب تحلیل بدن مادر شود.
پروتئین مورد نیاز در دوران بارداری
در رژیم غذایی در بارداری به طورمتوسط مادر باردار، باید ۱۰ تا ۱۶ گرم پروتئین علاوه بر نیاز پیش از بارداری مصرف کند که بطور معمول ۶۰ گرم کافی است.
اسیدفولیک و بارداری
در رژیم غذایی در بارداری در بین ویتامین های مصرفی در دوران بارداری، افزایش نیاز به اسید فولیک از همه بیشتر اهمیت دارد که موجب رشد مغزی مناسب کودک می شود. مصرف مکمل های اسید فولیک از سه ماه قبل از بارداری توصیه می شود. مادران باردار باید مصرف اسید فولیک را تا پایان ماه دوم بارداری ادامه دهد.
کلسیم و بارداری
مهمترین ماده معدنی کلسیم است. اگر مادر باردار از منابع کلسیم به مقدار کافی و مناسب مصرف نکند، در معرض خطر پوکی استخوان و خرابی دندان قرار می گیرد.
آهن و بارداری
عنصر معدنی مهم دیگر آهن است که اکثر پزشکان ازماه چهارم بارداری مکمل آهن را توصیه می کنند. کم خونی در دوران بارداری می تواند خطرناک باشد. نیاز به آهن در طی ۴ ماهه اول بارداری کم است، دراین مدت تجویز آهن اضافی ضرورتی ندارد، ولی بعد از این باید علاوه بر رعایت رژیم غذایی، مکمل آهن نیز مصرف شود.
چه افرادی در معرض خطر کم خونی هستند:
مادرانی که سن آنها کمترا ز ۱۸ سال یا بالای ۳۵ سال باشد. مادرانی که سابقه سقط جنین و یا تولد نوازد کم وزن را دارند. افراد معتاد به سیگار و کسانی که وزن بیش از حد یا وزن خیلی کم دارند. زنانی که سابقه بیش از ۴ بارداری دارند. این گروه از افراد باید تحت نظارت پزشک زنان و متخصص تغذیه کم خونی فقر آهن خود را اصلاح کنند.
آشنا شویم: مولتی ویتامین پرگمام ویتالی تون
چند نکته تغذیه ای در رژیم غذایی در بارداری
سبزیجات منبع خوبی از ویتامین های A و C و مواد معدنی و فیبر هستند. یکی از مشکلات شایع خانم های باردار در دوران بارداری یبوست است که با مصرف سبزی ها این مشکل برطرف می شود. نیاز به ویتامینC در بارداری ۷۰ درصد بیشتر از زمان قبل از بارداری است. یک رژیم غذایی خوب به راحتی این مقدار نیاز به ویتامین را به خوبی در اختیار مادر باردار قرار می دهد. منابع خوب ویتامین C کلم، حبوبات، سیب زمینی ، اسفناج، دانه های سبز و گوجه فرنگی است. بدن ما ذخیره ویتامین C ندارد و با مصرف درست مواد غذایی احتیاج به این ویتامین به راحتی فراهم می شود. منابع خوب ویتامین A سبزیجات با برگ های سبز تیره و زرد تیره ، هویج یا زردک، سیب زمینی، فلفل سبز، کلم بروکلی است.
منابع کلسیم و پروتئین: محصولات لبنی میزان زیادی از احتیاجات غذایی را برآورده می کنند این ترکیبات منابع خوب کلسیم و پروتئین هستند. در طول حاملگی حدود ۳۰ گرم کلسیم در بدن مادر تجمع می یابد که اکثر آن در اواخر حاملگی در جنین ذخیره می شود. کلسیم ، ماده اصلی در تشکیل استخوان و دندان است و توصیه می شود که زنان باردار سه لیوان شیر مصرف کنند و در صورتی که عدم تحمل به لاکتوز دارند از جایگزین های آن مانند ماست ، دوغ و کشک و غیره استفاده کنند.
نویسنده: زهرا محبی
