تداخل دارویی و مکمل ها

تداخل دارویی و مکمل ها

در این مقاله قصد داریم انواع تداخلات دارویی با مکمل های غذایی را بررسی کنیم و نشان دهیم چه داروها و مکمل هایی را نمی توان با هم استفاده کرد و تداخلات چه مشکلاتی می توانند ایجاد کنند.

ویتامین A

ویتامین A می تواند با رتینوئیدها، ترکیباتی که از نظر شیمیایی شبیه به ویتامین A هستند، تداخل داشته باشد. هنگام تجویز محصولات رتینوئیدی، امکان مسمومیت با ویتامین A وجود دارد. افرادی که از محصولات رتینوئیدی استفاده می کنند نباید در آن دوره ویتامین A استفاده کنند.

ویتامین E

ویتامین E برای کمک به درمان تصلب شرایین، بیماری آلزایمر و سرطان های مختلف استفاده می شود. گزارش‌ های موردی، افزایش خطر خونریزی را در بیمارانی که همزمان ویتامین E و وارفارین مصرف می‌ کنند، ثبت کرده ‌اند. این اثر نامطلوب با دوزهای بیشتر ویتامین E (بیش از 800 IU) بیشتر می شود و باید هنگام تجویز این اثرات در نظر گرفته شوند.

ویتامین K

مصرف همزمان وارفارین و محصولات حاوی ویتامین K فعالیت وارفارین را کاهش می یابد. داروسازان باید به همه بیمارانی که وارفارین مصرف می‌کنند توصیه کنند که رژیم ‌های غذایی ثابتی از سبزیجات سبز و برگ‌ دار داشته باشند و از مصرف مکمل‌ های حاوی ویتامین K خودداری کنند.

نیاسین

نیاسین یک ویتامین B است که برای درمان هیپرلیپیدمی و پلاگرا استفاده می شود. برخی برای کاهش کلسترول، از نیاسین استفاده می کنند. ترکیب نیاسین و استاتین‌ ها ممکن است خطر ابتلا به میوپاتی را افزایش دهد. استفاده از نیاسین همراه با استاتین ها تنها در صورتی توصیه می شود که مزایای کاهش سطوح چربی با ارزش تر از خطرات میوپاتی و رابدومیولیز باشد. به طور معمول، این تداخل در دوزهای 1 گرم در روز یا بیشتر از نیاسین رخ می دهد و مکمل های نیاسین معمولا در دوزهای بالا تهیه نمی شوند.

ویتامین B6 (پیریدوکسین)

ویتامین B6 می تواند اثرات فنی توئین و لوودوپا را کاهش دهد. البته هنگامی که لوودوپا همراه با کاربیدوپا تجویز می شود، این اثر دیده نمی شود. در موارد نادری که بیماران در غیاب کاربیدوپا از لوودوپا استفاده می کنند، داروسازان باید به بیماران خود توصیه کنند که از هرگونه فرآورده حاوی پیریدوکسین خودداری کنند، زیرا حتی دوزهای کم این ویتامین ممکن است برای مهار لوودوپا کافی باشد. دوزهای بالای پیریدوکسین غلظت سرمی فنی توئین و کارایی آن را کاهش می دهد. با این حال، اگر فردی که مولتی ویتامین مصرف می کند با غلظت سرمی فنی توئین پایین مراجعه کند، می توان دوز کمتری برای او تجویز کرد یا مکمل را قطع کرد.

اسید فولیک

مکمل اسید فولیک در طول درمان با متوترکسات به عنوان پیشگیری از مسمومیت در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید و پسوریازیس توصیه می شود. کمبود اسید فولیک در این بیماران شایع است. مطالعات نشان داده اند که مکمل اسید فولیک بدون تاثیر بر اثربخشی در درمان طولانی مدت، عوارض ناشی از مسمومیت متوترکسات را کاهش می دهد. پزشکان باید مکمل اسید فولیک را در بیمارانی که متوترکسات برای آرتریت روماتوئید یا پسوریازیس تجویز می کنند، توصیه کنند. همچنین اسید فولیک با دوز بالای 5 میلی گرم (دوز دارویی و نه دوز مکمل) اثربخشی فنی توئین را کاهش می دهد.

آهن

بیمارانی که از مکمل ‌های آهن یا مولتی ویتامین‌ های حاوی آهن استفاده می ‌کنند باید بین مصرف مکمل های آهن و آنتی ‌بیوتیک ‌های تتراسایکلین یا فلوروکینولون، دیگوکسین یا لووتیروکسین حداقل دو ساعت فاصله زمانی داشته باشند. از آنجایی که این مکمل ها برای جذب با هم رقابت می کنند، باید در ساعات مختلف روز مصرف شوند. ملح ‌های آهن همچنین می‌توانند با جذب لوودوپا تداخل داشته باشند. آهن همچنین می تواند در بیمارانی که متیل دوپا مصرف می کنند، باعث تشدید فشار خون شود. جذب آهن می تواند تحت تاثیر اسید معده قرار گیرد و در بیمارانی که از مهارکننده های پمپ پروتون و داروهای کاهش اسید معده استفاده می کنند، جذب آهن کمتر است. تداخلات بین آهن و امپرازول ممکن است به راحتی قابل شناسایی نباشد و نیاز است مصرف آن ها از بیماران پرسیده شود.

با مکمل های مناسب آهن آشنا شوید: قرص آیرون پلاس هلث برست

کلسیم
بین کلسیم و برخی آنتی بیوتیک ها مانند تتراسایکلین ها و فلوروکینولون ها تداخلاتی وجود دارد. کربنات کلسیم زیست فراهمی (bioavailability) سیپروفلوکساسین را تا 40% کاهش می دهد که می‌ تواند منجر به عدم درمان عفونت شود. در کل داروها و مکمل هایی که با هم تداخل دارند، باید در فاصله زمانی خاصی استفاده شوند. اما توافق نظری برای زمان لازم برای این فاصله وجود ندارد. حداقل دو ساعت فاصله اجباری است و برخی منابع از چهار تا شش ساعت به عنوان حداقل توصیه یاد می کنند. به عنوان مثال، توصیه می شود کلسیم و لووتیروکسین حداقل با فاصله چهار ساعت از هم استفاده شوند، زیرا اولی زیست فراهمی دومی را کاهش می دهد.
کورتیکواستروئیدها جذب کلسیم را کاهش می دهند که به مرور زمان می تواند منجر به پوکی استخوان شود. داروهایی مانند فنی توئین، فنوباربیتال و اورلیستات که بر ویتامین D تأثیر می گذارند، ممکن است میزان کلسیم جذب شده از رژیم غذایی را کاهش دهند. بیمارانی که این داروها را مصرف می کنند بهتر است از یک مکمل کلسیم، به ویژه مکمل های حاوی ویتامین دی استفاده کنند.

آلومینیوم و منیزیم

بعید است که آلومینیوم و منیزیم به عنوان مکمل استفاده شوند. اما در داروهای بدون نسخه آنتی اسید برای زخم معده وجود دارند. آلومینیوم و منیزیم نیز مانند کلسیم، می توانند به داروهای آسیب پذیر متصل شوند و اثربخشی آنها را کاهش دهند. آنتی بیوتیک های فلوروکینولون و تتراسایکلین، بیس فسفونات ها و لووتیروکسین ممکن است تحت تأثیر آلومینیوم و منیزیم قرار گیرند. بنابراین این داروها را نباید در فاصله دو ساعت پس از مصرف آلومینیوم یا منیزیم مصرف کرد. اگر بیمار آنطور که انتظار می رود به درمان پاسخ نمی دهد، باید مصرف محصولات حاوی آلومینیوم یا منیزیم قطع یا جایگزین شود.

پتاسیم

با اینکه پتاسیم مکمل نیست، اما برخی از محصولات بدون نسخه حاوی پتاسیم هستند. بیماران در صورت مصرف مهارکننده‌ های آنزیم مبدل آنژیوتانسین یا مسدودکننده‌ های گیرنده آنژیوتانسین، دیگوکسین، ایندومتاسین و دیورتیک‌های نگهدارنده پتاسیم، تریامترون اکترون یا تری آمترون باید هنگام مصرف پتاسیم احتیاط کنند. همچنین باید به بیماران در معرض نارسایی کلیوی ذکر شود که محصولات جایگزین نمک حاوی پتاسیم هستند و ممکن است برای آنها خطرناک باشد.

تداخلات دارویی را از کجا چک کنیم؟

منابع آنلاین متعددی به شما این امکان را می دهند که تداخل بین داروها و مکمل هایی را که مصرف می کنید بررسی کنید. در این قسمت چند مورد از آنها را ذکر می کنیم.

Drugs.com
ابزار تداخل دارویی به شما امکان می دهد تداخلات دارو-دارو، دارو-غذا و دارو-بیماری را بررسی کنید. دارای کامل ترین اطلاعات دارویی با درجه بندی شدت تداخل است. همچنین می توانید اطلاعات محدودی در مورد ویتامین ها و برخی گیاهان و مکمل های رایج بیابید. با این ابزار، می‌توانید چندین دارو، مکمل و گیاهان دارویی را به طور همزمان تجزیه و تحلیل کنید.

Medscape.com
این سایت تداخلات دارو-دارو، دارو-مکمل و مکمل-مکمل را بررسی می کند. این ابزار حاوی داده های ویتامین ها، گیاهان رایج و مکمل ها و همچنین برخی از موارد غیر معمول است. این ابزار همچنین به شما امکان می دهد چندین دارو، مکمل و گیاهان دارویی را به طور همزمان تجزیه و تحلیل کنید.

Rxlist.com
این سایت تداخل دارویی و برخی ویتامین ها را بررسی می کند. این ابزار به شما امکان می دهد چندین دارو را به طور همزمان بررسی کنید.

کلام پایانی
شناخت تداخل دارویی و مکمل ها اهمیت زیادی دارد و باید داروسازان و پزشکان این موارد را به بیماران توضیح دهند. سایت هایی نیز وجود دارند که می توان تداخل دارویی را در آنها چک کرد و چند مورد از آنها در این مقاله معرفی شدند. پیش از استفاده از هر نوع مکملی با پزشک خود مشورت کنید و در مورد تداخلات دارویی اطلاعات کسب کنید.

گردآورنده: نگار رفیعی