سطح پایین سروتونین به طیف وسیعی از مشکلات سلامت روحی و جسمی مانند افسردگی، بی خوابی و چاقی دامن می زند. بنابراین به نظر می رسد افزایش سطح این انتقال دهنده عصبی میتواند یکی از راه های مدیریت این مشکلات باشد. یکی از راه های موثر برای افزایش تولید سروتونین، مصرف مکمل 5HTP است. سروتونین باعث ایجاد احساس آرامش، امنیت، اعتماد به نفس و تمرکز می شود. علاوه بر افزایش سروتونین، از مزایای دیگر مکمل 5HTP می توان به کاهش پرخوری و افزایش وزن، رفع مشکلات خواب، اضطراب و کنترل درد مزمن اشاره کرد.
مکمل 5HTP چیست؟
5-هیدروکسی تریپتوفان پیشساز انتقال دهنده عصبی سروتونین است که از اسید آمینه تریپتوفان ساخته می شود. تریپتوفان ابتدا به 5HTP و سپس به سروتونین تبدیل می شود. 5HTP با افزایش سنتز سروتونین، باعث بهبود روحیه می شود. به همین دلیل است که می تواند اثرات مثبتی بر خلق و خو، سطح انرژی، انگیزه، اشتها، خواب و عملکرد سیستم عصبی داشته باشد. سروتونین را نمی توان به صورت مکمل مصرف کرد زیرا نمی تواند از سد خونی مغزی عبور کند، اما با مصرف مکمل 5HTP می توان مواد مورد نیاز بدن برای تولید سروتونین را تامین کرد.
خواص مکمل 5 اچ تی پی (خواص هیدروکسی تریپتوفان)
اغلب مکمل 5HTP برای کمک به درمان اختلالات خواب، مشکلات مربوط به خلق و خو، مانند افسردگی و اضطراب، سردرد و میگرن، چاقی و پرخوری، درد، فیبرومیالژیا و PMS، علائم ADHD، علائم بیماری پارکینسون، علائم ترک اعتیاد به الکل و اختلال عاطفی فصلی استفاده می شود.
1. کمک به مدیریت اضطراب و افسردگی
شواهد نشان می دهد مکمل 5 HTP می تواند به کاهش احساس استرس، افسردگی، علائم اضطراب و حملات پانیک در برخی افراد از طریق تقویت تولید سروتونین در مغز کمک کند. این عملکرد در برخی افراد بسیار موثر است؛ اما لزوما برای همه افراد از مصرف داروها بهتر نیست.
بسیاری از پزشکان توصیه می کنند 5HTP همراه با سایر داروهای سلامت روان مثل داروهای ضد افسردگی مصرف شود و نیز برای افرادی که بهبود زیادی با این داروها ندارند، مفید می باشد.
2. کمک به بهبود کیفیت خواب
این مکمل مانند داروهای خواب آور عمل نمی کند، که باعث ایجاد احساس خواب آلودگی شدید شود، اما ممکن است به فرد کمک کند تا احساس آرامش بیشتر و خواب بهتری داشته باشد. مشخص شده است که وقتی مکمل 5HTP با گابا و ریشه سنبل الطیب مصرف شود، برای کنترل بی خوابی خوب عمل می کند. 5HTP ممکن است زمان لازم برای به خواب رفتن را کاهش دهد. یکی از اثرات آن این است که با تبدیل سروتونین به ملاتونین، هورمونی که برای تنظیم ریتم شبانه‌روزی مهم است، خواب را بهبود می بخشد.
3. کاهش درد و علائم فیبرومیالژیا
برخی تحقیقات نشان می دهد مصرف 5HTP در دوز حداقل 100 میلی گرم در روز، می تواند به کاهش تعدادی از علائم فیبرومیالژیا مانند درد، حساسیت، اضطراب و خستگی کمک کند. در یک مطالعه، در نزدیک به 50 درصد از بیماران در طول دوره درمان بهبود بالینی مشاهده شد. برای اینکه این مکمل بهترین اثربخشی را داشته باشد، باید حداقل چند هفته تا چند ماه مصرف شود. همچنین 5HTP ممکن است به کاهش علائم میگرن در برخی بیماران کمک کند. یک مطالعه نشان داد که مصرف این مکمل منجر به بهبود قابل توجهی در 71 درصد از شرکت کنندگانی شد که تحت درمان با 5HTP قرار گرفتند.
4. کمک به کاهش وزن
برخی مطالعات نشان داده اند5HTP ممکن است با افزایش احساس سیری و کاهش اشتها و کاهش دریافت کالری در بزرگسالان با وزن بالا، به کاهش وزن کمک کند. در یک مطالعه، زمانی که 5HTP به مدت چهار هفته توسط زنان یائسه دارای اضافه وزن، مصرف شد، به افزایش قابل توجه کاهش وزن و کاهش شاخص توده بدنی(BMI) شرکت کنندگان کمک کرد. مطالعه دیگری که شرکت کنندگان 750 میلی گرم 5HTP را برای دو هفته مصرف می کردند، نشان داد که مصرف این مکمل با مصرف غذای کمتر، به ویژه کربوهیدرات و کاهش وزن جزئی ارتباط دارد.
عوارض جانبی
به نظر می رسد مصرف دوز 400 میلی گرم در روز تا یک سال برای اکثر بزرگسالان بی خطر است. برخی از عوارض جانبی احتمالی 5HTP شامل سوء هاضمه و مشکلات معده، سوزش سردل، حالت تهوع، استفراغ، خستگی و خواب آلودگی، اختلال عملکرد جنسی و اسپاسم عضلانی است. همچنین افرادی که از داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب استفاده می کنند نباید بدون تجویز پزشک از مکمل های 5HTP استفاده کنند. داروهای ضدافسردگی و 5HTP سروتونین را افزایش می دهند، بنابراین استفاده همزمان آنها می تواند باعث افزایش بیش از حد سروتونین شود که ممکن است عوارض جانبی مانند عملکردهای غیرطبیعی ذهنی و اختلالات رفتاری ایجاد کند. در صورت مصرف فلوکستین (پروزاک)، پاروکستین (پاکسیل)، سرترالین (Zoloft)، آمی تریپتیلین (Elavil)، کلومیپرامین (آنافرانیل)، ایمی پرامین (توفرانیل)، دکسترومتورفان (Robitussin) و مپریدین (Demerol) از مصرف این مکمل خودداری کنید.
با مکمل های مناسب 5HTP آشنا شوید: سافت ژل اسلینایت ویواتیون
دوز و مکمل ها
معمولا مصرف مکمل ها در محدوده دوز 150 تا 800 میلی گرم در روز در اکثر مطالعات ایمن گزارش شده است. اغلب مکمل ها در دوز بین 300 تا 500 میلی گرم تولید می شوند. در مورد مصرف دوزهای بالاتر بهتر است با پزشک مشورت کنید. اکثر افراد با مصرف مکمل 5HTP برای حدود دو تا شش هفته شروع می کنند. بسته به میزان مصرف، ممکن است دوز کل به دو تا سه نوبت در روز تقسیم شود. توصیه می شود که با دوز کم شروع کنید و به تدریج هر یک تا دو هفته تا رسیدن به دوز هدف، دوز مکمل را افزایش دهید. اگر هدف شما افزایش احساس سیری و کاهش وزن است، سعی کنید 5HTP را قبل یا همراه با غذا مصرف کنید.
کلام آخر
5HTP پیشساز سروتونین است و از اسید آمینه تریپتوفان ساخته شده است. مزایای 5HTP شامل کاهش اضطراب، افسردگی، پرخوری، افزایش وزن، درد، سردرد، مشکلات خواب و مشکلات عصبی است. در بیشتر موارد، دوز بین 300 تا 500 میلی گرم توصیه می شود. در حالی که این مکمل به طور کلی بی خطر است، عوارض جانبی ممکن است شامل ناراحتی معده، سوء هاضمه و مشکلات عضلانی باشد. 5HTP هرگز نباید با داروهای ضد افسردگی بدون نظارت پزشک مصرف شود.
گردآورنده: نگار رفیعی(کارشناس ارشد تغذیه)
